Terug
naar: de Homepage van Rob van Es
voor méér informatie
Trefwoorden: A; B; C; D; E ; F; G; H; I; J; K ; L; M; N; O; P; Q; R; S; T; U; V; W; X ; Y ; Z
Opgevraagde artikelen/werken
en/of cursussen vindt u terug onder deze link
Aanvullingen trefwoorden a t/m z
Idealen
; de idealen van de Verlichting- nr. 37,
Idee ;
optreden van de idee- nr. 29,
Ideëel collectief…Mildere
vorm van een maatschappelijk ideaal, (zie bladwijzers)
Ideeloosheid
; betreurenswaardige ideeloosheid-zie nr. 46
Identiteit- de eigen identiteit -zie bladwijzers uit De
Ontwikkeling van de West Europese Cultuur,
Identiteit-1
zie bladwijzers uit Beweging en Verschijnsel deel 3,
Identiteit-2
zie bladwijzers uit Filosofie van de Hak op de Tak nr. 3,
Identiteit-3-Unieke identiteit -zie
nr. 01 en 67 uit Filosofie van de Hak op de Tak 1t/m73,
Ideologie ; slavische ideologie -zie bladwijzers
van ontwikkeling West Europese Cultuur,
Ideologie
; wat versta ik onder een ideologie,
Ieder het zijne- uit De Grote Vierslag,
Ieder het zijne- uit Filosofie van de Hak op de Tak
no. 3,
Ieder het zijne- uit het Gelijk en de Dialoog,
Ieder het
zijne-Intellectuele lafheid- uit
Filosofie van de Hak op de Tak no. 2,
Ieder voor zich,
“een vruchtbare bodem voor agressie…”
Ieder
zijn eigen onzin-zie nr. 57
Iets ; als iets er niet is-zie nr. 25,
Iets ; Dat er toch wel
iets is..?(Hoe zit dat..?)-zie bladwijzers,
Iets ; er
moet toch iets zijn?-zie bladwijzers van Beweging en Verschijnsel deel 1,
Iets ;
vermoeden van iets anders-zie nr. 71,
Ik ; Ik ben de weg, de waarheid en het leven,
Ik
; Is dat: Ik weet me één met de andere
mensen..?,
Ik ; wie
ben ik-uit
Beweging en Verschijnsel deel 2-zie bladwijzers,
Ik en mijn Samenhang-zie
bladwijzers,
Ik weet dat
ik de laatste ben omdat ik het zeg–zie bladwijzers
in “De ontwikkeling van het Denken”,
IKKE
en WIJ; (“IKKE” wordt bij liberalen “ikke en wij”), Is
dat: Ik weet
me één met de andere
mensen..?
Imam(s)
; zie: A
-afl. 36, 37 en B
In
bezit nemen van alles en iedereen-zie nr. 59,
In de hand hebben ; de mens heeft alles zelf in de hand-zie nr. 08,
In
Jezelf Verdiepen-zie bladwijzers
In zichzelf onderscheiden-zie nr. 09,
Inburgeren–zie
bladwijzers in “De ontwikkeling van
het Denken”,
Incest ; briefwisseling-incest,
Incidentele
terreur-zie nr. 63,
Incidenten
zonder samenhang-zie nr. 63,
Indentiteit
; ontwikkeling tot unieke identiteit-zie nr. 01,
Indirecte gedachtegang-zie nr. 25,
Individu
; de individu- nr. 32,
Individu
; de mens als “de” individu-zie nr. 13,
Individu
; de mens als individu-zie nr. 60,
Individu
; de mens als individu-zie nr. 66,
Individu
; de unieke individu-zie nr. 13,
Individu
; integriteit van elk individu- nr. 22,
Individu
; ontwikkeling tot individu-zie nr. 04,
Individu
; oorlog tegen individe-zie nr. 64,
Individu ; zij moet als individu zichzelf leren
kennen,
Individu
en zelforganisatie en Koninkrijk Gods-zie nr. 02,
Individualisme ; particulier individualisme en
collectivisme-zie nr. 12,
Individualisme / Proletaar /
Kapitalisme- de grondgedachte,
Individualisme ; Atlantisch individualisme-zie nr. 24,
Individualisme
; borreltafel individualisme-zie nr. 67,
Individualisme
; Dat verdomde individualisme- zie nr. 03,
Individualisme
; doorbreken van individualisme-zie nr. 66,
Individualisme
; involwassen individualisme-zie nr. 60,
Individualisme
; mild individualisme-zie afl. 27,
Individualisme
; onaangenaam individualisme-zie nr. 68,
Individualisme
; ontwakend individualisme-zie nr. 62,
Individualisme ; primitief individualisme-zie nr. 23,
Individualisme
en regelingen op voet van gelijkheid-zie nr. 06,
Individualist
; agressie tegen de individualist-zie nr. 67,
Individualist
; de vorst als individualist-zie nr. 59,
Individualist
; het ontwaken van de individualist-zie nr. 58
Individualistische
cultuur-zie nr. 65
Individualistische
toekomst-zie nr. 11,
Individualiteit
; het proces v/d ontwakende individualiteit-31-uit Alledaags Commentaar,
Individualiteit-zie
bladwijzers uit Filosofie van de Hak op de Tak 1t/m73,
Individualiteit-zie
nr.02 uit Filosofische Invallen
1t/m26(Een
drietal mogelijkheden),
Inhoud
van de mens-zie nr. 62,
Inkomen ; Topinkomens- zie nr.33,
Innigheid
; maximum aan innigheid-zie nr. 69,
Instinct ; collectivistische instinct-zie nr. 05,
Instortend
collectivisme-zie nr. 66,
Integreren
= Volwassen worden -zie bladwijzers
van ontwikkeling West Europese Cultuur,
Integreren = volwassen worden,
Integriteit
van elk individu- nr. 22,
Intellectueel
; de doorsnee intellectueel- nr. 26,
Intellectueel
; de intellectueel en het dogma-zie nr. 11,
Intellectueel
autisme- nr. 37,
Intellectueel
gescharrel ; lafhartig intellectueel gescharrel-zie nr. 61
Intellectuele
aanleg van de mens-zie nr. 64,
Intellectuele
lafheid-1-zie bladwijzers in Alledaags Commentaar nr. 18,
Intellectuele lafheid-2-zie bladwijzers in Bedreiging
van het vrijdeneken en het Atheisme,
Intellectuele
lafheid-3-zie bladwijzers in Beweging en Verschijnsel deel 3,
Intellectuele
lafheid-4-zie bladwijzers in Filosofie van de Hak op de Tak nr. 2,
Intellectuele
lafheid-5-zie bladwijzers in Filosofische invallen 1 t/m 26,
Intellectuele
lafheid-6-zie bladwijzers in Vrij socialisme en Religie,
Intellectuele
misvattingen ; practische en intellectuele
misvattingen-zie nr. 05,
Intellectuelen
; primitieve intellectuelen-zie nr. 64,
Intelligente
materie-zie nr. 19,
Intelligentere
mensen-zie nr. 48,
Intelligentia-bladwijzers
in bewerking- uit Cultuur Filosofische opmerkingen,
Intelligentia-bladwijzers
in bewerking- uit Filosofie van de Hak op de Tak no.1,
Intelligentsia-bladwijzers
in bewerking- uit Alledaags Commentaar 1t/m40,
Intelligentsia-bladwijzers
in bewerking- uit De ontwikkeling van het Denken,
Intelligentsia-bladwijzers
in bewerking- uit Filosofie van de Hak op de Tak 1t/m73,
Intelligentsia-bladwijzers
in bewerking- uit Filosofie van de Hak op de Tak nr.3,
Intelligentsia-bladwijzers
in bewerking- uit Perestrojka DVG194,
Intelligentsia-bladwijzers
in bewerking- uit Vrouw en Wereld,
Investeer belangeloos in een gezonde samenleving,
Invloed/Macht
; zie bladwijzers uit Kan Macht zich ten goede keren..?,
Inzicht
; gebrek aan cultuur-historisch inzicht-zie nr. 61
Inzicht in uzelf, ( zij moet als individu
zichzelf leren kennen ),
Inzicht;
Visie versus Inzicht Lees o.a. nrs. 29 t/m 32
Inzichten
; eenvoudige inzichten-zie nr. 64,
Irritaties;
zie: Relatieproblemen / geven en nemen / houden van / rampspoed van de liefde,
Is niets zeker?-zie nr. 09-uit Filosofische Invallen 1t/m26,
Islam ; A nrs. 1 t/m 12-uit Alledaags Commentaar 1t/m40,
Islam ; B nrs. 1 t/m 11-uit Filosofie van de Hak op de Tak 1t/m73,
Islam ; De
Islam is met groot succes in opmars-zie afl.
18-uit Alledaags Commentaar 1t/m40,
Islam ; Grondslagen van de ISLAM en het
CHRISTENDOM-(zie bladwijzers),
Islam ; Islam, koran, een dialoog?, zie afl. 36..-uit Alledaags Commentaar 1t/m40,
Islam ; Islamitische geldingsdrang-zie nr. 27-uit Alledaags Commentaar 1t/m40,
Islam
; Koranonderzoek-uit Koranverslag,
Islam ; patriarchale tirrannie van de man-Burqa/Sluier-uit
Vrouw en Wereld,
Islam
; succes Islam-zie lezing cultuur filosofische opmerkingen voor de
vrijmetselaars juni 2008,
Islam ; verspreiding Islam
en verhoudingen tot andere godsdiensten-uit De Islam Nu 1979,
Islam ;
zie nr. 65-uit Filosofie van de Hak
op de Tak 1t/m73,
Islam
als analytische reacties-zie nr. 64-uit
Filosofie van de Hak op de Tak 1t/m73,
Islam e.a. ; greep op de maatschappij, zie aflevering no. 18-uit Alledaags Commentaar 1t/m40,
Islam en
Christendom ; nr. 39- uit Filosofie
van de Hak op de Tak 1t/m73,
Islam’s succes ; zie Culturfilosofische
opmerkingen-lezing voor de vrijmetselaars mei 2008,
Islamitische Vrouwen
-zie bladwijzers uit Vrouw en Wereld,
ISLAMITISCHE
WERELD ; De Westerse wereld en de wereld van de Islam,
Israël
is niet Westers-zie nr. 60-uit Filosofie van de Hak op de Tak 1t/m73,
Israël-1 ; Behoort Israël tot de Westerse Cultuur- zie aflevering 60-Filosofie van de Hak op de
Tak 1t/m73…-onderdrukking van de palestijnen,
Israël-2 ; zie
aflevering 64-uit Filosofie van de Hak op de Tak 1t/m73, van het Christendom wordt
beweerd dat het een voortzetting is van de oude Joodse godsdienst…,
Israël-3 ; zie een grens te ver, het gedrag van mensen is niet te verklaren vanuit dat gedrag zelf,
maar je moet uit gaan zoeken…,
Terug
naar: de Homepage van Rob van Es
voor méér informatie
Nu wij zover zijn gekomen met het
doordenken van het begrip NIHILISME kunnen wij er niet meer omheen ons de vraag
te stellen welke rol in het leven de IDEALEN spelen en de vraag wat de relatie
is tussen het IDEAAL en de OVERTUIGING. Ik ben mij ervan bewust dat ik nu een
thema aansnijd dat voor velen liever onbesproken zou zijn gebleven. Want ik
loop dik de kans iets te gaan omver stoten dat als een welhaast HEILIGE ZAAK
overeind had moeten blijven. Het zijn immers juist de goedwillende mensen die
de kracht om verder te gaan met hun vrijwel hopeloze strijd tegen de
onmenselijkheid putten uit hun idealen. Die IDEALEN zijn voor hen zowel het
BAKEN waarop zij varen als de TROOST in hun voortdurende moeilijkheden en
teleurstellingen. En dan is het niet bepaald geruststellend juist daarover te
denken op een wijze zoals ik nu toch ga doen...
Voor meer info., zie: Nihilisme
Leven en laten leven ; ieder het zijne
Ik moet er dus van overtuigd
zijn dat mijn opperheer tevens de opperheer van de andere mensen is, ongeacht
de vraag of die andere mensen dat nu erkennen of niet. Het hogere is essentieel
voor de macht. Zonder dat hogere kunnen de mensen zichzelf ook als buiten
elkaar ervaren terwijl zij toch geen macht over elkaar willen uitoefenen. Zij
kunnen onverschillig voor elkaar zijn en zeggen: ieder het zijne of leven en laten leven -
een soort van liberalisme dus. Dit liberalisme komt later dan ook voor de dag
in Europa als god voor een aantal mensen is komen te vervallen, maar, het
ontkomt toch niet aan het machtsbewustzijn van de Europese mens, zodat er uit
naam van de zelfstandigheid en vrijheid van de mens een zelfs wel meedogenloze
uitbuiting kon ontstaan.
Meer info. Zie: de
ontwikkeling van de West Europese cultuur
”Ik ben
opgegroeid tussen een generatie verraders”
(
incl. een opsomming van wat er al niet deugt in onze maatschappij )
(
Uitspraak op 25 juli 2003 in de http://zoek.volkskrant.nl/zoek?text=gerrit+komrij
no. 7 van dichter Gerrit Komrij )
*******************************************************************************************************
SCHULDIGEN ?
Niemand wil bewust onze maatschappij
/ Wereld vernietigen !
Uitzonderingen misschien daar gelaten.
Toch
gebeurt het ! Onvrede alom.
Leefomgeving onleefbaarder,etc. etc.
Hoe
zit dat ? Er is maar ėėn verklaring.
Zie ook : Het verschijnsel
mens en Arbeid versus Werken
▼
▼
De
Maatschappij als vlechtwerk van verbindingen.
Overheid
/ Burger ; Man / Vrouw ; etc. etc.
Maar
er is meer!
Een
SAMENLEVING ?
Maatschappij en de samenleving
Zo tegen het eind van de 20ste eeuw is er een kentering gekomen in het denken
over de maatschappij en de samenleving
In het kort komt het hier op neer: het
begrip 'maatschappij' heeft betrekking op het geheel van relaties tussen
de verschillende individuen. Het zijn de talloze verbindingen die de mensen
tussen elkaar aanleggen. Zij zijn genoodzaakt dat te doen omdat zij in de grond
van de zaak ieder voor zich een volstrekt autonoom verschijnsel zijn.
Ieder mens is een absoluut geïsoleerd
verschijnsel.
Tussen die verschijnselen
gaapt een niet te dempen kloof. Het enige dat de mensen
hieraan kunnen doen is het slaan van bruggen. Voorzover
dat gelukt vormen de mensen dat omvangrijke vlechtwerk van verbindingen dat in
de filosofie 'de werkelijkheid als maatschappij' heet.
Het begrip 'samenleving'
slaat op een geheel ander aspect van de menselijke werkelijkheid. We hebben nu
niet te doen met een vlechtwerk, maar met een structuur als van een levend
weefsel.
Daarvan is de essentie dat alle elementen niet
door een kloof van elkaar gescheiden zijn
maar… geleidelijk in elkaar overgaan en op die manier een ondeelbaar, in
zichzelf oneindig genuanceerd, geheel vormen. Het is onmogelijk om vast te
stellen waar het een ophoudt en het ander begint. Dit 'ineenzijn'
geldt in biologische zin voor alles wat leeft, dus voor alle organismen. Maar
voor de mens geldt naast dit biologische gegeven ook nog iets intellectueels:
hij weet zich een met de andere mensen. Omdat dit het geval is geldt het
begrip 'samenleving'. Je kunt zeggen dat de mensheid als het ware een organisme
is, een levend lichaam.
Wij vinden het vanzelfsprekend dat ons lichaam
van alles nodig heeft om te kunnen blijven leven. Het moet gevoed worden, maar
dat levert behalve dat leven niets op. Economisch gezien is dat voeden een
volstrekt waardeloze investering, want in feite kost het leven alleen maar
geld. En dat zijn zelfs letterlijk 'kosten op het sterfhuis'.
Precies zo is het gesteld met de samenleving. Er moet belangeloos in
geïnvesteerd worden om haar optimaal gezond te laten zijn. Iets anders dan
gezondheid leveren die investeringen niet op. Winsten en andere opbrengsten
zijn er niet van te verwachten. Maar het is natuurlijk wel zo dat een gezonde
samenleving onmisbaar is voor het vlechtwerk van de maatschappij.
Voor meer info, zie: Alledaags
commentaar- nr. 34
of terug naar : Om
over na te denken-1
Steeds meer in de analytische
traditie opgegroeide mensen vluchten voor hun denken - in de drugs, in de een
of andere 'Here God' of in het oosten. Toch is hun onvrede
met het analytische denken terecht, omdat eenzijdige analyse inderdaad op
vernietiging van de werkelijkheid uitloopt. En het is ook waar dat van al die vluchtenden diegenen, die zich op het oosten richten, het
best aanvoelen waar de oplossing van het probleem ligt. Maar je komt er niet
uit als je klakkeloos oosterse wijsheden overneemt en ook niet als je probeert
als een oosterling te gaan denken. Je denken blijft toch analytisch. Dat kan je
niet afschaffen, maar…
Zie…Op de vlucht voor je eigen denken en lees verder: robot denken
of terug naar : Om over na te denken…1
Wat de mensen tot hun culturele
misdadigheid aanzet is het zelfbewuste verbreken van de verbanden in de
werkelijkheid. Dat is een onvermijdelijke werkzaamheid van het zelfbewustzijn.
Dus is het een puur intellectueel proces. Het zet onmiddellijk bij de geboorte
van de mens op de planeet in. In dit verband is het overigens interessant te
weten dat de aanvang van dit verbrekingsproces reeds aangeduid wordt in het
zogenaamde paradijsverhaal
van Adam en Eva. Het thema van de 'kennis van goed en kwaad' heeft hierop
betrekking. Daarbij is vooral het begrip 'kennis' van cruciale betekenis. Het
hele thema van de menselijke culturele misdadigheid draait hier om.
Het is een zaak van kennis. Voor meer info. Zie: Filosofie
van de Hak op de Tak- aflevering 72
Of terug naar : Om over na te denken-1
Arbeid – werken (een aantal passages uit
de werken van Jan Vis,filosoof)
Dus arbeid wordt niet verricht om
te overleven, noch om zich te verrijken, noch om macht te verwerven: arbeid is
er omdat het laatste verschijnsel de aarde omzet tot zichzelf. De handelingen
om te overleven leveren niets op. Weliswaar blijf je in leven, maar de aarde
wordt er niets leefbaarder door.
Zo gezien is overleven zinloos,
maar dat is het niet als het overleven begrepen wordt als de volstrekte
voorwaarde om via de arbeid de aarde menselijk te maken. In dat geval arbeid je
niet om te overleven, maar overleef je om te arbeiden. De alsnog onvolwassen
mens is niet in staat het overleven en de arbeid in deze verhouding te zien.
Hij denkt ten onrechte dat het verrichten van arbeid noodzakelijk is om te
overleven. Hij denkt dat hij arbeidt om zijn brood te verdienen. Voor zover de
onvolwassen mens dit nog denkt is hij niet bezig met arbeid, maar met werken.
Werken doet hij ergens voor, het heeft een doel, en omdat dit het geval is
zoekt hij steeds wegen om het doel te bereiken zonder te werken. Werken is
namelijk geen aangename bezigheid: het is sloven en ploeteren en het gaat
gepaard aan onderdanigheid, vernedering en ondergeschiktheid. In de westerse
wereld lijkt het er voor sommige mensen op of werken prettig is. Zij zullen
niet willen toegeven dat zij het liever niet zouden doen, maar uit hun gedrag
blijkt dat zij proberen het via werken zover te krijgen dat zij niet meer
behoeven te werken, althans de vernederende kanten ervan kunnen opheffen. Hoe
dan ook, de mensen hebben er iets onmenselijks van gemaakt. Dat is vooral
gebeurd na de Verlichting, bij het intreden van het industriële tijdperk. In de
daaraan vooraf gaande agrarische periode met zijn feodale verhoudingen leefde
nog veel meer het besef dat het bebouwen van de akker een wijze van leven was,
in feite natuurlijk het vanzelfsprekende omzettingsproces. De landbouw is
inderdaad een heel direct voorbeeld daarvan.
De begrippen arbeid en werk
betekenen in mijn gedachtegang achtereenvolgens dat de mens de aarde omzet tot
zichzelf en dat dit omzettingsproces in het teken van het overleven is komen te
staan. Deze laatste verandering is vooral kenmerkend voor de industriële
cultuur van de westerse wereld. In deze wereld werkt men dus en naar eigen
besef doet men dat om te overleven, om zijn brood te verdienen. Is door een of
ander gelukkig toeval, een erfenis, een hoofdprijs in de loterij of een
geslaagde bankoverval, het brood aanwezig, dan houdt men gewoonlijk op met
werken. Het is dan niet meer nodig...
Niet domheid, slechtheid,
hebzucht en egoïsme verzieken de zaak, maar het analytische, naar oorzaken
zoekende, onvolwassen denken is de (overigens onvermijdelijke) boosdoener.
Zolang dat onvolwassen denken nog de maat is werken de mensen voor hun brood en
dat betekent dat zij geen goede producten maken, niet zichzelf welbevinden bij
het werk, de wereld niet leefbaar maken maar daarentegen juist steeds meer
onbewoonbaar. Het is waar dat er desondanks enige welstand en veiligheid
ontstaan, maar die zijn minimaal omdat zij slechts bijproducten zijn van het
algemene gejaag naar brood, in de zin van bezit. Daarbij gaat het (vrijwel)
niemand om de aarde en alles wat zich daarop bevindt.
Voor meer info. Zie: Beweging
en verschijnsel deel 3
en De
ontwikkeling van het denken
Of terug naar : iets om over na te denken-1
De kloof tussen (A) en (B) wordt als het ware overspannen
door de relatie tussen (A) en (B). Daarmee verdwijnt die kloof niet, hij wordt
zelfs door die overspanning geaccentueerd! Juist doordat je de wil hebt nader
tot elkaar te komen, zoals dat bij mensen het geval kan zijn, gaat de kloof als
een extra grote belemmering gelden. Het zoeken van een relatie bevestigt het
bestaan van de kloof en die kloof verhindert in principe het in elkaar
overgaan. Het absolute niets daarvan wordt min of meer maatgevend. Het gedicht
zegt: daar waren twee koningskinderen, zij hadden elkander zo lief (!); zij
konden bijeen niet komen; het water was veel te diep. Dat handelt over het
probleem van de relatie, die niet denkbaar is zonder een absolute kloof.
Hieraan kun je overigens ook zien dat de begrippen in de filosofie geen vaste
waarde kunnen hebben en zich daardoor niet lenen voor het van tevoren opstellen
van een methodiek. Telkens verandert de betekenis van de begrippen, al naar
gelang de situatie waarin ze optreden. Nu is bijvoorbeeld het begrip kloof of
scheiding, dat aanvankelijk een nietszeggend begrip was, geworden tot een
véélzeggend begrip dat een dominante rol speelt.
Voor meer informatie: Gedachten
over Ontstaan en Bestaan
Of terug naar: iets om over na te denken-1
Dat proces is
vandaag al volop bezig en de gevolgen ervan worden steeds duidelijker
zichtbaar. De kloof
namelijk tussen de wereldbeschouwing van de intellectuele bovenlaag en die van
de 'gewone' mensen aan de basis van de samenleving wordt op een verontrustende
wijze almaar groter. Die 'gewone' mensen voelen niet meer met de zaak mee,
begrijpen niet meer waarover het gaat en het kan niet uitblijven dat zij er
steeds minder vertrouwen in hebben.
De wereld volgens die intellectuele
voorstelling blijkt als zodanig helemaal niet te bestaan. Zo worden de mensen
door moderne politici allerlei zaken in de schoenen geschoven waaraan zij zich
in geen enkel opzicht schuldig maken. Frappant is bijvoorbeeld dat men het
voorstelt alsof de burgers het milieu vervuilen ('Een schoon milieu begint bij
onszelf'), terwijl de mensen nu juist geen keuze hebben, omdat zij het
moeten doen met de producten die hen door de èchte
vervuilers, de producenten, aangereikt worden!
Een ander voorbeeld betreft de zogenaamde
voorlichting aan de mensen. Men vindt het nodig van allerlei voorlichting te geven,
maar bij nadere beschouwing blijkt dit geen voorlichting doch iets totaal ànders te zijn. Het is namelijk indoctrinatie die met alle
mogelijke slimme psychologische trucs bedreven wordt. De bedoeling ervan is de
mensen zo 'op te voeden' dat zij zich zullen gaan conformeren aan de wereld van
de wetenschappelijke voorstelling van de intellectuelen. Voorzover
dat zo af en toe gelukt wordt dat door die intellectuelen, de managers van de
bovenlaag, als vanzelfsprekend opgevat als een bewijs voor de juistheid van hun
wetenschappelijk verantwoorde voorstelling.
Voor meer informatie zie: Filosofie
van de hak op de tak no. 3
of
terug naar : Om over na te
denken-1
De samenleving is gelijk een lichaam
zie : Alledaags
commentaar- nr. 34
De
samenleving vertoont een onaantastbare karakter binnen het materiële systeem
van het leven.
Zie: Filosofie van de Hak op de Tak- aflevering 42
en…
Voor de grondgedachte zie het hoofdwerk van Jan
Vis, filosoof.
Te weten : Beweging
en verschijnsel !
of
terug naar: iets om over na te
denken-1
De heersende moderne cultuur,
met haar fixatie op de economie, draait uitsluitend om de menselijke
werkelijkheid als maatschappij. Dus het complex van relaties tussen de
afzonderlijke mensen. Dat zijn betrekkingen die gebaseerd zijn op de kloof die er gaapt tussen
de mensen. De ene mens is logischerwijs de andere niet. Intussen zijn beiden
toch van elkaar afhankelijk om te overleven. Daarom moeten de mensen met elkaar
afspraken maken, bijvoorbeeld wat betreft hun eigen en andermans veiligheid in
de vorm van het recht. En zij moeten elkaar diensten bewijzen in de vorm van
het leveren van voor het leven noodzakelijke produkten.
Aan die levensbehoeften moet zo goed mogelijk voldaan worden. Dat alles behoort
tot het terrein van de werkelijkheid als maatschappij. Maar voor het menselijk
leven in haar volle omvang geldt veel meer dan alleen maar het regelen van de
levensbehoeften. Eigenlijk is de maatschappij slechts de basis van het leven,
onmisbaar weliswaar, maar toch...
Voor meer info zie: Alledaags
commentaar- nr. 21
of terug naar : Om
over na te denken-1
In de grond van de zaak is alle onvrede met onze
maatschappij gevolg van een diepgeworteld wantrouwen dat de moderne mens
koestert ten aanzien van zijn denken.
Zie: onvrede
We hebben gezien hoe er, met het verschijnen van de mens op
de aarde, een onmogelijk geval zijn intrede deed in de natuur. Een geval
waarvoor het overleven een OPGAVE bleek te zijn omdat het op geen enkele
natuurlijke wijze op het leven in de natuur was toegerust. Een geval dus ook
dat het moest hebben van zijn niet-natuur-zijn en dus van zijn niet-materieel
geaarde kwaliteiten. Nu is het opmerkelijk dat in de overal op de wereld
optredende "paradijsverhalen" een duidelijke tekening van de situatie,
waarin die "eerste mens" verkeerde, werd gegeven. In de westerse
christelijke cultuur kent men vooral het paradijsverhaal uit Genesis. In dat
verhaal is er sprake van een gelukzalige toestand waarin de eerste mensen zich
bevonden, geheel samenvallend met de hen omringende natuur, die op geen enkele
wijze bedreigend was. De opgave om te overleven ontbrak dus. Die opgave wordt
pas dan een realiteit als de mensen zich laten verleiden om aan "god"
gelijk te worden en dus kennis te verkrijgen "omtrent goed en kwaad".
Vanaf dat moment wordt het overleven een zaak die "in het zweet uws
aanschijns" verwerkelijkt moet worden; de vrouwen zullen "met
smart" baren en er zal "vijandschap" zijn.
Het is uit met het paradijselijke, want de "zonde"
heeft zijn intrede gedaan. Het verhaal draait om het samenspel van een viertal
grootheden. Ten eerste is daar de….
Voor meer informatie : als eerste De
ontwikkeling van het denken
en vervolgens Vrouw en Wereld
Of terug naar : iets
om over na te denken-1
Hoe kan ik die voorkomen ?
Bestudeer het hoofdwerk Beweging en Verschijnsel deel 1 , 2 en 3 ,
Een korte schets van de menselijke seksualiteit
en / of
Gedachten
over ontstaan en bestaan.
liefde. Citaat uit “Trouw aan…”: Je moet je echter wel afvragen welke begrippen inhoud
zijn van het begrip liefde. Ik kom dan op een tweetal begrippen, namelijk eerlijkheid
en trouw. Het eerste betekent dat je voor jezelf alles laat gelden wat
er te gelden heeft, dat je dus niets in jezelf verdoezelt. Dat hangt ten
nauwste samen met het begrip twijfel.
Een eerlijk mens durft
voor zichzelf toe te geven dat hij twijfelt.
Het tweede betekent dat
je jezelf, als geheel van allerlei eigenaardigheden, zo helder mogelijk laat
gelden en dat je dus niet van dat geheel afwijkt. Je verschuilt jezelf niet
achter uiterlijkheden. (gebruik b.v de trefwoorden:
samenhang, ruimte, liefde.)
of terug naar : Om over na te denken…2
Hoe
dan ook, het karakteristieke van huwelijk en samenwonen is gelegen in het feit
dat de maat bij het begrip "samen" ligt, bij de inhoud en de vorm van
de relatie (de verhouding TUSSEN twee mensen), terwijl de maat logisch alleen
maar kan liggen bij het ZICHZELF ZIJN van de mensen. Dit zichzelf zijn kan in
een relatie niet anders dan onderdrukt worden en dat heet dan " geven en
nemen “er het beste van maken " en " redelijk zijn ". En dat
gebeurt ter wille van iets BUITEN jezelf; de relatie tussen jou en een ander.
Omdat de maat buiten jezelf ligt kan huwelijk of samenwonen niet anders dan
vervreemdend werken, je kunt daarin nooit "tot jezelf komen". Van het
functioneren in…
Voor meer
info.
Zie: De ontwikkeling van het denken ; Vrouw en Wereld
(trefwoord: geven en nemen )
en Filosofie
van de Hak op de Tak- aflevering 09 of terug naar: iets om over na te
denken-2
Niemand heeft zin om in een
doolhof te leven en almaar niet te weten waarheen de weg gaat en zelfs in
twijfel te verkeren over de vraag of er eigenlijk wel een uitweg uit de
verwarring bestaat. Ieder mens zoekt en vindt een wereldbeschouwing
(essentieel) en dat wil zeggen dat een ieder zich een zodanige voorstelling van
de werkelijkheid eigen maakt dat duidelijk wordt wat de zin van zijn leven is.
( de zin van het leven ) Dat zich eigen maken van die voorstelling geschiedt
doorgaans via conditionering,
het klakkeloos inprenten van algemeen aanvaarde opvattingen. Hoe dan ook, de
vraag is feitelijk niet of mensen de waarheid zoeken, maar de vraag is met
welke waarheid zij genoegen nemen (incidenteel) en wat dit betreft zou je
voortdurend stomverbaasd staan als je niet langs de weg van de creatieve
filosofie zou leren begrijpen waarom in de praktijk bij de mensen hun waarheid
is zoals ze is. Dat een mens niet zonder waarheid kan is niet, zoals vaak
gemeend wordt, gelegen in het feit dat hij kan denken - dat kunnen de dieren
ook - maar is hierin gelegen dat de mens het laatste verschijnsel is waartoe
het wordingsproces, en dus de werkelijkheid, komt. Als laatste verschijnsel is
de werkelijkheid ten volle voor de dag gekomen (zelfbewustzijn) en dus is dan, om
zo te zeggen, de vraag hoe is de werkelijkheid beantwoord: de werkelijkheid is
zoals de mens is. Vandaar dat de Zoon van
de mens in het Evangelie zeggen kan: Ik ben de weg, de
waarheid en het leven. En het schijnt dat Hegel een keer gezegd heeft: Ik ben
de waarheid en ik zeg de waarheid. Er zijn min of meer uitzonderlijke mensen
die geen genoegen nemen met de gangbare voorstelling van de waarheid. Die
mensen gaan dieper zoeken, maar komen dan tot de ontdekking dat het ze niet
goed gelukt de zaak helder te krijgen. Het behoort tot het karakter van de
westerse cultuur om over alles waardeoordelen
uit te spreken en bijgevolg dat niet goed gelukken als een mislukking te
beschouwen. Wat telt is datgene dat gelukt is, wat telt is bijvoorbeeld in de
sport en in het algemeen in het maatschappelijk leven de winnaar.
Voor meer info, zie: Beweging
en Verschijnsel deel 3 ( lees ook eens deel 1 en 2 )
Conditionering
( een viertal passages
)
1)
Maar wat ik zeggen wil is dit: het is inderdaad een feit dat de mensen vol
zitten met programma's, met denkprogramma’s, om zo te zeggen. Zij volgen die
programma's automatisch en menen zeker te weten dat die bepaalde wijze van
denken de juiste is -dat kennis, die je met behulp van dat soort denken opdoet
zonder twijfel ware kennis is. En dat je je dus rustig kunt laten overtuigen
van bepaalde waarheden door deskundigen, die zich in dat denken bekwaamd
hebben. Was het maar waar! Jammer genoeg ziet de realiteit er heel anders uit.
De denkprogramma's van de mensen zijn namelijk
conditioneringen. Die zijn er dus ingebracht, ongemerkt en heel geleidelijk.
Dat is al in de wieg begonnen. Men heeft stap voor stap in je brein een soort
van netwerk aangelegd en na verloop van tijd volg je denken vanzelf de draden
van dat netwerk. En jij maar in de mening verkeren dat je zelf aan het denken
bent! Helaas, je gedachtegangen lijken alleen maar jouw eigen gedachtegangen
omdat ze overeen komen met het bij jou ingeprente denkprogramma. Het zijn eigenlijk
de denkbeelden van anderen en je maakt ze tot de jouwe juist omdat je er op
geprogrammeerd bent om dat te doen.
2)
De zogenaamde “overheden” van deze wereld hebben er alle belang bij dat de
meerderheid van de mensen niet afwijkend gaat denken. Dat zou namelijk voor die
overheden de ondergang betekenen! Er zou niets van overblijven als iedereen
zich serieus af zou gaan vragen wat een overheid nou eigenlijk is. Het gevolg
zou niets minder dan een revolutie zijn!
Of het nu gaat over god, over de staat, over het
huwelijk of over de verdediging van je beschaving, steeds zijn het dingen die
je aangepraat zijn.
Dat betekent niet dat er geen juiste opvattingen
bij kunnen zijn - waarom het gaat is dat je ze niet zelf uitgedacht hebt. Ze
zijn je ingeprent. Maar geboren ben je als een onbevangen denkend mens zonder
conditioneringen en je moet zelf de dingen aan de weet zien te komen. Dat wil
in de praktijk zeggen dat je je steeds zou moeten afvragen: Is dat wel zo? Iedereen zegt dat nu wel, maar iedereen heeft
al zoveel gezegd dat achteraf niet waar is gebleken. Misschien kom ik er niet
achter hoe iets werkelijk zit, maar dat “niet weten” is altijd nog beter dan
“verkeerd weten”. Als je iets niet weet ga je vragen stellen, maar als je iets
verkeerd weet denk je dat je goed zit - en je laat het er bij. Zo houden de
verkeerde denkbeelden zichzelf in stand.
Als je afziet van vragen stellen betekent dat een
ramp voor jezelf en voor de andere mensen! Onze moderne wereld is daarvan een
schrijnend voorbeeld.
3)
Steeds als mensen terug redeneren stellen zij zich, op de een of andere manier,
als “schepper” op. Dat is zinvol als het werkelijk gaat over dingen die zij
zelf geschapen hebben, zoals een computer, want je kunt dan “van het eind naar
het begin” redeneren, maar niet als het over de natuur gaat en de daarin
voorkomende verschijnselen. De gebeurtenissen in de natuur spelen zich in één
richting af: “van het begin naar het eind”. Als je dan toch terug redeneert doe
je dat onwillekeurig vanuit het gezichtspunt van de “goddelijke programmeur”,
de god die alles geschapen zou hebben. Een dergelijke gedachtegang kan alleen
maar tot foute conclusies leiden, tot een volkomen vertekend beeld van de
werkelijkheid en, ten gevolge daarvan, tot een rampzalige manier van omgaan met
de natuur en het leven.
4)
Een volwassen mensheid staat niet meer in het teken van haar oorsprong. Voor
zover zij haar eigen leven op aarde ordent zet zij zich niet meer af tegen de
wanorde, maar richt zij zich daarentegen op het mogelijke. De “toekomst” dus.
Een dergelijke ordening is open naar nieuwe ideeën, gericht op maximale
ontplooiing van de mensen en, in de ware zin van het woord, progressief. Het
verleden dient niet meer als basis voor een in regels vastgelegde “beschaving”,
maar als leerschool voor het heden. Op zo'n manier werkt dat verleden niet
remmend, maar verhelderend, precies zoals dat, als het goed is, in je eigen
individuele leven ook het geval is...
Voor meer info, zie: conditionering
; De
ontwikkeling van het denken
De zoon van de mens ( lees onderstaande 3 passages )
1) De beoordeling van de mens
vond zijn uitgangspunt in de mens en niet in een hoger principe.
Dienovereenkomstig dacht men de mens als uitlopend in het eeuwige, het
zogenaamd goddelijke, in feite het geheel dat de werkelijkheid is. In de
oudheid kon je dan ook zien dat de heersers van goddelijke komaf waren en dat
iedereen zich naar die zaak toedacht. Men dacht zich als een zaak die
uiteindelijk in dat goddelijke zijn bestemming zou vinden. De restanten van dat
denken vinden wij nog in de zogenaamde evangeliën. Kenmerkend daarin is dat de
mensen uitdrukkelijk niet veroordeeld worden, niet gebukt gaan onder zonde en
schuld. De Zoon van de mens - wij noemen hem Jezus - was van goddelijke
komaf (besef), maar zijn denken was van beneden naar boven. In het latere
Romeinse Christendom lag dat precies andersom: Christus werd als naar
boven verheven beseft (opstanding en Hemelvaart), maar diens leer is van boven
naar beneden. In die leer fungeert hij nog steeds als middelaar tussen god en
de mensen. Die mensen zijn per definitie zondig en schuldig. In het kort
gezegd: 1) het westerse denken, met de daarbij behorende waardeoordelen,
geschiedt van boven naar beneden, en het denken van de oudheid vormde zijn
waardeoordelen van beneden naar boven. En 2) in het westerse besef wordt alles
naar boven toe geprojecteerd, terwijl in het antieke besef alle verschijnselen,
inclusief de mens, naar beneden toe verkleind werden tot een microkosmos. De
noodzakelijke onderscheiding ligt dus bij het begrip het besef en het begrip het
denken. In de oudheid drukten de mensen hun besef uit in beelden. Dat waren
beelden uit en van het goddelijke, feitelijk natuurlijk uitdrukkingen van de
werkelijkheid als beeld. Uiteraard werd die werkelijkheid aan de voorstelling
afgelezen en uitgedrukt in voorstellingen met een beeldend karakter. Het ging
echter niet om de voorstelling, maar dat is, te beginnen met de Romeinse
cultuur, in de westerse wereld precies andersom komen te liggen. De
Christelijke god dankt zijn aanvaardbaarheid juist aan zijn (vermeende)
concrete bestaan.
Voor meer informatie, zie
: Beweging
en Verschijnsel deel 2
De zoon van de Mens
2) Die kwam niet zomaar
uit de lucht vallen. Men noemde het kind van de maagd “de zoon van de mens” en
dat wil zeggen: de volwassen mens die straks door de bestaande mensheid, door
ons, opgeleverd zal worden. Dat dit kind de zoon van god zou zijn is veel later
door de Roomse kerk verzonnen evenals de onzin dat hij door zijn goddelijke
vader naar de aarde gestuurd zou zijn om de zondige mensen te verlossen.
In dat geval
gaat het over de Christus uit het christendom, maar dat is een bedenksel van op
macht beluste priesters uit het oude Rome.
Het
verhaal van de maagd met het kind is een sprookje over de werkelijkheid. En het
is een waar sprookje: inderdaad brengt de werkelijkheid uit zichzelf alle
verschijnselen voort en inderdaad zal er op den duur een mensheid komen die
niet langer bezig is zichzelf het leven zuur te maken met uitbuiting en geweld.
Dat zal een realistische mensheid zijn die zichzelf niet langer kwelt met
allerlei verslavende godsdienstige onzin. Want het sprookje van de maagd met
het kind is een volstrekt atheïstisch sprookje waarin duidelijk gesteld wordt
dat er buiten het heelal helemaal niets is.
Voor
meer informatie, zie : De maagd en het kind
3) Verzorgen houdt in: de
belemmeringen voor een volledige ontplooiing wegnemen. Treffend is dat de
evangelische mensen van destijds de Zoon van de mens (voor ons Jezus of
Christus) de Geneesheer van de kosmos noemden... Een ander voorbeeld: steeds
meer heeft de maatschappij te lijden onder vernielzucht en vandalisme. Normen en waarden verliezen hun
functie, het respect voor de overheid en voor de regels verdwijnt. Gezien
vanuit de zichzelf
beschermende onvolwassen mensheid is dat verval een kwalijke
ontwikkeling die de betrekkelijke veiligheid en het welzijn aantast. Toch komt
er hier iets (op uitermate negatieve wijze) voor de dag dat voor de mensen
essentieel is: nihilisme.
Dat wil zeggen het inzicht dat er aan de afzonderlijke dingen geen waarde
gehecht kan worden, ook niet aan de gestelde regels. Het nihilisme is de bodem
waarop straks de volwassen mensen met elkaar kunnen leven, maar in een
Onvolwassen mensheid is het bedreigend en in veel opzichten zelfs misdadig.
Vandalisme is eigenlijk een ziekelijke uiting van nihilisme dat in een
infantiele wereld van normen en waarden niet uit de voeten kan, beklemd
zit. Voor meer informatie, zie : De
ontwikkeling van de West Europese Cultuur
Je kunt niet nadenken over het menselijk leven en
over de levensbegrippen waarmee de mensen komen als je niet eerst de positie
van de mens in de kosmos kent. De eerste vraag is derhalve die naar de mens:
wat is de mens en wie is de mens?
Zie : de grote vierslag ( nihilisme,anarchisme,socialisme
en communisme) en nihilisme;
dat verrekte nihilisme; nihilisme en anarchisme als basis van het atheïsme
NORMEN en WAARDEN: 3 Citaten uit “robot denken” van Jan Vis,
filosoof.
1)
“Alle rampen, zoals vandalisme, corruptie, terrorisme, maar ook
alcohol- en drugsmisbruik, komen in laatste instantie voort uit de
afhankelijkheid van normen die van buitenaf aan de mensen gesteld worden,
vanuit de een of andere fictie omtrent hogere werkelijkheden, hetzij goden,
ideologieën, denkmodellen of theorieën.”
Zie: Normen en waarden
2)
“Uit het voorgaande zal duidelijk zijn dat ik niet veel op heb met normen en waardenstelsels,
enerzijds omdat zij het leven in bepaalde patronen en modellen vastleggen en
het daarmee beroven van haar meest wezenlijke eigenschap: vrijheid, en anderzijds omdat het
patronen en modellen zijn die op den duur zullen verdwijnen. Als je dus je
verwachtingen inzake de toekomst van de mensheid baseert op een dergelijke
“ethiek” ben je bezig met een luchtkasteel, dat er desnoods wel steeds fraaier
uit gaat zien, maar dat al met al toch een fictie is.
3)
“Uiteraard kan je het denken niet afschaffen, je moet het gebruiken, of je wilt
of niet! Ligt het dan niet voor de hand dat je ophoudt met vluchten,
met de kop in het mystieke zand te steken, en dat je eens iets aan dat denken
gaat doen? Want dat is de oorzaak van al het getob. Als kind is je al afgeleerd
om na te denken. En het is je aangeleerd om gedachteloos te gaan denken, als
een automaat. “
Vrijwel zonder uitzondering zijn de gebruikelijke definities
van het vrijheidsbegrip bevangen in het zichzelf beschouwen als een apart
individu. Als gevolg daarvan wordt de vrijheid gezien als een bepaalde
verhouding tussen de mensen. Een verhouding die van zodanige aard is dat een
ieder verplicht is rekening te houden met de ander zodat er onafwendbaar een
situatie van "geven en nemen"
ontstaat.
De éne mens houdt zichzelf almaar in ter wille van de ander
en de ander doet evenzo, ter wille van de één. Niemand is vrijuit zichzelf: de
ander belet hem dat omdat hij niet eenzijdig in de verdrukking wil komen, en
als hij redelijk is belet de mens het zichzelf om de ander niet teveel tot last
te zijn. In het beste geval ontstaat er een evenwichtssituatie waarvan de
handhaving ook nog bevorderd wordt door een voor allen geldende gedragscode die
voor bepaalde gevallen bovendien in “het recht" is vastgelegd. Van hieruit
is het te begrijpen dat de moderne mens als de meest redelijke norm voor zijn
vrijheid stelt: mijn vrijheid houdt op waar die van de ander begint. Hoewel dit
best een behoorlijke norm genoemd kan worden, zeker als het er om gaat de éne
mens te beletten de ander leed te berokkenen, is het toch een zaak van
voortdurende vrijheidsberoving. Het feit dat dit tot op zekere hoogte met goede
bedoelingen geschiedt doet aan deze zaak niets af.
En dat het wezenlijk over beroving gaat kan een ieder aan
zichzelf en aan zijn omgeving vaststellen. Wij, moderne mensen, streven naar
een zo gering mogelijke beroving van elkaars vrijheid waarbij wij onbewust als
vanzelfsprekendheid aanvaarden dat die beroving er is. Wij regelen en
waarborgen niet elkaars vrijheid, maar elkaars onvrijheid. Hoe redelijker
iemand is, hoe minder men de onvrijheid voelt. Dit komt al heel duidelijk voor
de dag bij de moderne staatsinrichtingen. Kiesrecht, medezeggenschap en democratie
verredelijken de onvrijheid door het te doen
voorkomen dat gereglementeerde onvrijheid vrijheid is. Dat vrijwel iedereen
hierin trapt komt niet doordat “de overheden" het zo listig weten te
brengen (wat zij overigens wel doen!), maar doordat het geheel overeenkomt met
onze eigen voorstelling van vrijheid: Vrijheid is…
Meer informatie? Zie… Eenzaamheid en onvrijheid
Levensprogramma's - Scheppingsverhaal - Goed en kwaad -
Academische filosofie - Natuurkundig filosoferen - Wie ben ik? - Werkelijkheid
achter de dingen - Verscheuren van boeken.
Zie: Filosofie
van de Hak op de Tak- aflevering- 44
En : Onbetrouwbare zintuigen - Onmogelijke objectiviteit -
Het begrip Waarheid - Academische macht in de maatschappij - Misdadige
toepassingen - De virtuele inhoud - Verheldering via generaties - Verstand
zuiveren - Criteria voor het filosoferen - Ken U zelve.
Zie: Filosofie
van de Hak op de Tak- aflevering- 45
Voor een heldere uiteenzetting van de grondgedachte zie het
hoofdwerk : BEWEGING
EN VERSCHIJNSEL bestudeer ook deel 1 en 3
BRIEFWISSELING ( INCEST ) De seksualiteit van de
moderne mensen blijft steken in het pornografische…En dan denk ik vanzelf aan
iets wat Anton Constandse in een van onze televisie
uitzendingen gezegd heeft, namelijk dat de mensen in onze cultuur seksueel
uitgehongerd zijn. Ik behoef jou niet te vertellen dat het over het algemeen
met de seksualiteit van de mensen treurig gesteld is. Die eenzijdigheid zit
hierin, dat wij er nauwelijks oog meer voor hebben dat een mens, in alle
individualiteit, ook nog samenhangt
met alle andere mensen, zodat je kunt zeggen dat de ‘verzameling' van
individuele mensen ook nog méér is dan dat, namelijk een ‘geheel' van al die
mensen. Als dit laatste in een cultuur op de achtergrond is geraakt - en dat is
het bij ons, omdat wij alles stuk geanalyseerd hebben - staan de mensen alleen
nog maar buiten elkaar en in die omstandigheden kunnen zij niet veel anders dan
gebruik maken van elkaar, op welke manier en op welk terrein dan ook.
En zo maken zij ook in seksueel
opzicht gebruik van elkaar.Wat seksualiteit echt kan
zijn, namelijk het naar elkaar toe gaan van mensen om aan en met elkaar de liefde te beleven, komt helemaal
niet aan de orde, de zaak blijft staan bij een min of meer luxueuze vorm van
zelfbevrediging. Nou, als het daarom gaat, dan is je kind ook goed, dat is
zogezegd 'voor het grijpen'. Want, Cees, je hebt wel gelijk dat het misbruiken
van je kind een heleboel angst voor ontdekking met zich mee brengt, maar
tegelijk is het ook waar dat in de beslotenheid en de machtsverhoudingen van
het gezin een schitterende mogelijkheid ligt voor wie daarvan gebruik wil
maken. Je zult het misschien niet geloven, maar vaak zijn het de echtelieden
zelf, die het gedrag van hun partners dekken, zodat het kind in de kou staat.
Voor meer info: zie… en zie ook…
liefde… liefde heeft betrekking
op 'mij'. Wat betekent liefde dan? Zie…
In
sterk verkorte vorm ziet de grondgedachte inzake de schijnbare tegenstelling individu-gemeenschap,
kapitalist-proletaar en liberaal-socialist
er als volgt uit : elk mens is er op uit zichzelf naar zijn eigen identiteit te
ontwikkelen en waar te maken. Het oude Griekse gezegde Ken Uzelve
is niet alleen nog steeds actueel, maar vooral ook essentieel. Daarbij behoort
noodzakelijk de onvoorwaardelijke zelfstandigheid van elk afzonderlijk mens,
een zelfstandigheid die in principe en logischerwijs alleen maar vanuit het
uitgangspunt gedacht kan worden dat de medemens niet ingecalculeerd is. De mens
als ik kan niet anders gedacht worden dan als afgezonderd van niet-ik, dus als losgedacht van de ander en het andere.
Als deze mens
als ik zich echter tenslotte volledig en zelfstandig gerealiseerd heeft
volwassen is geworden - blijkt er voor die mens te gelden dat zij/hij de gehele
werkelijkheid omvat en dat op grond daarvan de medemens onvoorwaardelijk
ingesloten is. Het sociale verdwijnt dus niet door de ontwikkeling tot individu
- zoals door bijna iedereen gedacht wordt maar het komt juist door en aan die
ontwikkeling voor de dag. Het ligt in de logica dat juist de volwassen mens,
die uitsluitend zichzelf is en die ik de individu genoemd heb, als wezenlijk
kenmerk het 'sociaal zijn' vertoont, namelijk het niet aan twijfel onderhevige
zelfbewustzijn dat de ander en het andere er onvoorwaardelijk ook zijn. In mijn
gedachtegang is socialisme dan ook de onvoorwaardelijke erkenning door de een
van de ander en daartoe is die 'een' pas dan bij machte als zij/hij Individu
geworden is. Alle andere ideeën daarover, die bijna altijd hier op neerkomen
dat het sociaal-zijn op de een of andere manier afgedwongen of geconditioneerd
zou moeten worden, of mogelijk bereikt zou kunnen worden door de mensen al of
niet via onderwijs ervan te overtuigen dat het rekening houden met de ander
voordelig zou zijn, moeten verwezen worden naar het land der illusies.
Zie:
dat verfoeilijke individualisme dvg
248/3 .
Zie
voor meer informatie: Individualisme-voorstelling-gedrag en…
de
nummers 242; 243;
244; 245/0;
246/1; 247/2
Lees
ook eens het hoofdwerk Beweging en Verschijnsel deel 1, 2 en 3
(hoe zit het o.a. met de verhoudingen in de werkelijkheid?)
KAPITALISME / KAPITALIST: Het
veelgehoorde verhaal van de vrije markt is dan ook een sprookje. Het
kapitalisme is qua ondernemen, productie en handel helemaal niet vrij, al moet
toegegeven worden dat men zich heel wat permitteert als men de kans krijgt.
Zie:
dat verfoeilijke individualisme
Over de mening dat de geest door de een of andere hogere intelligentie
zou zijn "ingeblazen"
of dat hij het gevolg zou zijn van een incarnatie van de dolende geest van een
gestorvene zullen we maar helemaal zwijgen! Leven en geest moeten vanaf het
vroegste stadium van het heelal tot de mogelijkheden behoord hebben, anders
waren zij nooit voor de dag gekomen. Het is inderdaad mogelijk om het heelal
vanuit één enkelvoudig principe te verklaren, maar ik kan dat helaas in het
bestek van dit boek niet doen.
Beweging
en Verschijnsel (deel 1, 2, en 3) - hoofdwerk van Jan Vis,creatief filosoof- geeft u hierop antwoord.
Voor nog meer info, zie:
hoe zit het nou
met God
Investeer in jezelf, investeer belangeloos
in een gezonde samenleving. Zie…
Investeer in jezelf, mentaal wel te verstaan.
Onderwerp: inzicht in
uzelf
Bouwen wij mensen niet onze gehele
persoonlijkheid op met behulp van een besef van eigenwaarde,
ja zelfs van eigen meerwaarde ten opzichte van de andere mensen? En is niet ons
gehele ethische, maatschappelijke, politieke en economische stelsel gebaseerd
op de meerwaarde van de een ten opzichte van de ander en dus ook op de
competitie en naijver tussen de mensen, alle mooie
woorden over “gelijkheid” ten spijt? Mentaliteitsverandering gewenst ? Zeer
zeker! Het bevordert ons leven zowel in psychische als in
materiële zin ofwel toename van het welzijn van onszelf.
Laten we eerlijk zijn: het is wel degelijk een
feit dat onze eigen mentaliteit in essentie niet zo bar veel verschilt van die
van de regenten.
In welke
richting mentaliteitsverandering? Neem
nota van : “houden van” en
liefde en voorts:
Citaat 2) . En de inhoud van die
veiligheid is “het verzorgd zijn” en “het recht”, waarbij ik met nadruk
aanteken dat het hier om een beschermingsrecht gaat. Het zou te ver voeren hierop thans
uitvoerig in te gaan, maar zoveel kan ik er - voor de goede verstaander - wel
over zeggen dat bij een beschermingsrecht ik veilig gesteld ben voor de ander,
terwijl er werkelijk recht is als de ander veilig is voor mij. Zie…
En vervolgens : Het begrip
'erkenning' - Existentiële garanties - Het begrip 'zelfstandigheid' - Het
begrip 'zelfgenoegzaamheid' - Wat betekent veiligheid - Voorhanden
levensbehoeften - Luxe goederen.
Zie: Filosofie
van de Hak op de Tak- aflevering- 07
Bouwen zij niet hun gehele persoonlijkheid op met
behulp van een besef van eigenwaarde, ja zelfs van eigen meerwaarde ten
opzichte van de andere mensen? En is niet ons gehele ethische,
maatschappelijke, politieke en economische stelsel gebaseerd op de meerwaarde
van de een ten opzichte van de ander en dus ook op de competitie en naijver tussen de mensen, alle mooie woorden over
“gelijkheid” ten spijt?
Onze waardenstelsels berusten op de analyse, het
uit elkaar halen van de werkelijkheid en het vervolgens vergelijken van het ene
onderdeel met het andere. Bij die vergelijking zijn onze eigen belangen de
maat. Op grond van die belangen hechten wij- letterlijk - waarde aan bepaalde
dingen en mensen en aan andere niet. Dat geldt ook voor de overtuigingen, de
zogenaamde geestelijke zaken, de idealen, want ook die vormen wij vanuit ons
eigen belang. Weliswaar beweren wij in dat geval dat het ons om het belang van
de mensheid gaat, maar intussen zijn wij het toch zelf die bepalen wat het
belang van de mensheid is. Het is voor ons belangrijk dat het goed komt met de
mensheid, maar voor dat goede leggen wij onze eigen normen aan.
Het goede is
voor een godsdienstige iets anders dan voor een vrijdenker. Dus wordt het
waarde hechten aan bepaald door onze eigen geest, waarin wij ons een
voorstelling maken van de werkelijkheid, zoals die volgens ons zou moeten en
kunnen zijn. Het is echter de vraag of de werkelijkheid is zoals wij ons haar
voorstellen.
Voor meer informatie, zie: Dat verrekte
nihilisme
Over het algemeen wordt idealisme
positief beoordeeld. Men vindt dat het te waarderen is als iemand een
bepaald ideaal nastreeft. Tegelijkertijd echter heeft men ook een zekere
reserve met betrekking tot idealisten, omdat men ze ervan verdenkt niet
helemaal met de benen op de grond te staan. Die betrekkelijk positieve
waardering wordt overigens ook veroorzaakt door het feit dat idealisme een
uiting is van doelgericht, lineair en principieel denken, een denken dat
kenmerkend is voor onze westerse cultuur. Vooral sinds de Verlichting heeft dat
denken zich doorgezet en daarmee in verband staat de opvatting dat de mensen
zelf hun wereld moeten opbouwen. Elementen van die opvatting zijn inderdaad
socialisme en communisme zoals die zich in de praktijk hebben doorgezet, en in
mindere mate anarchisme en nihilisme. Deze laatste twee zijn voornamelijk een
intellectuele aangelegenheid gebleven.Het opbouwen
van de wereld is in technisch opzicht heel goed mogelijk gebleken, maar doordat
de mensen doelgericht bezig willen zijn loopt de zaak toch voortdurend vast in
de planmatigheid, het systematische en gereglementeerde, met als gevolg dat het
leven met haar beweeglijke en onvoorspelbare karakter meer en meer in de
verdrukking komt.
Meer informatie, zie: De Grote Vierslag
De beste regeling van de onderlinge verhoudingen
waartoe de mensen in een alsnog onvolwassen wereld kunnen komen is die van “het recht”. Het zou dus
niet goed zijn te menen dat wij wel zonder enigerlei vorm van recht zouden kunnen.
Als iemand het recht zou willen afschaffen, onder verwijzing naar een volwassen
mensheid waarin het recht als algemeen geldende regeling en reglementering niet
langer nodig is, heeft hij niets van de mensheid en haar ontwikkeling begrepen.
Hij is het slachtoffer van zijn eigen idealisme, dat immers steeds en bij iedereen tot de ontembare
behoefte leidt om van alles af te schaffen. Maar er laat zich nooit iets
afschaffen en al helemaal het recht niet. Wel kan men proberen het niet te
laten gelden. Men kan het recht verkrachten zoals per definitie dictators en
godsdienstige fundamentalisten doen. Maar, een 'verkracht recht' is nog steeds
een recht, zij het armoedig, wisselvallig en onbetrouwbaar. Het rechtsbesef
blijft namelijk onvermijdelijk levend, ook onder de meest radicale
verkrachtingen. In een onvolwassen mensheid drijft tenslotte alles op het
recht, hetgeen overigens niet wil zeggen dat het er dan allemaal zo
rechtvaardig toegaat. Maar het is in ieder geval een ieders bedoeling zich naar
het recht te voegen en een ieders gedoe en handelingen worden zo getrouw
mogelijk in het licht van het recht beoordeeld. Zo heeft men kort na de tweede
wereldoorlog de rechten van de mens
geformuleerd en zo breed mogelijk van kracht gemaakt. Naar aanleiding daarvan
is men zich af gaan vragen hoe het nu met de rechten van vrouwen zit. En je
kunt van 'rechten' spreken juist omdat de mensheid nog steeds onvolwassen is!
Meer informatie,
zie: Vrouw en Wereld
Als je het verhaal over
het opbouwen van een nieuwe
wereld vertelt aan mensen die bevangen zijn in het gangbare denken,
komen er steevast reacties in de geest van: het is allemaal idealisme, het zijn maar
fantasieën, en er valt niets te bewijzen. Bovendien is men van mening dat de
mens slecht is en dat je hem hoogstens af kunt leren zich als zodanig te
gedragen, en dat zou dan een vrijwel onmogelijke opgave zijn. Het grootste
struikelblok is echter dat de groei naar volwassenheid in zijn laatste fase alleen maar via
de mens als individu, de mens als ik, gedacht kan worden.
Meer informatie, zie: Gedachten
over ontstaan en Bestaan
Inburgeren : Ben je in een islamitisch land geboren
en opgevoed, dan houd je dat voor waar en in een christelijke cultuur geldt iets anders voor je.
Het is maar net de vraag voor welke denkweg je
tijdens de opvoeding geprogrammeerd bent. Op grond van die conditionering
vind je het in zo’n godsdienst gestelde logisch. Dat het alleen maar logisch is
omdat je daartoe geprogrammeerd bent ontgaat je. Want je vindt dat programma
vanzelfsprekend. Echt leren denken betekent dan ook dat je je eerst en vooral
bewust moet worden van het feit dat je geprogrammeerd bent en dat dus jouw
logica er een is uit vele. En al die “logica’s” zijn (behalve bij zieke mensen)
samenhangend – omdat dit niet anders kan op grond van de samenhangende
structuur van onze hersenen. En, nogmaals; met een mogelijke “waarheid” heeft
dit alles niets te maken; waarheid put je niet uit denken, maar uit “zien”. En
dat is iets dat in onze 19e eeuwse
denktraditie niet erkend wordt. Meer info, zie: Inburgeren en voorts conditionering
en Nihilisme
de
gestolde neerslag van een bepaalde fase van de ontwikkeling van het zelfbewustzijn.
Er worden allerlei dingen vastgelegd, als norm gesteld, die tijdens die fase
duidelijk zijn geworden. De neerslag van zo’n fase stolt tot cultuur.
Onder een ideologie versta ik:
een overheersend cultuurdenkbeeld dat gebaseerd is op de voorstelling hoe de
werkelijkheid zou moeten zijn.
Terug
naar: de Homepage van Rob van Es
voor méér informatie
|
|