Terug naar: de Homepage van Rob van Es voor méér
informatie
Trefwoorden: A; B; C; D; E ; F; G; H; I; J; K ; L; M; N; O; P; Q; R; S; T; U; V; W; X ; Y ; Z
Opgevraagde artikelen/werken
en/of cursussen vindt u terug onder deze link
Object
; geen object nodig-zie nr. 51,
Objectief
begrip van de werkelijkheid-zie nr. 03,
Objectief en Subjectief-zie nr. 20,
Objectiviteit ; afgesproken objectiviteit-zie nr. 08,
Objectiviteit
; onmogelijke objectiviteit-zie nr. 45,
Objectiviteit als toevallige voorstelling-zie nr. 23,
Objectiviteit-zie
bladwijzers van Beweging en Verschijnsel deel 1,
Occulte
voorstellingen- nr. 40,
Oerchristendom; Oerchristelijke gedachte,
Oerexplosie-zie
bladwijzers van Beweging en Verschijnsel deel 1,
Oerknal-zie bladwijzers uit Filosofie van de Hak op de
Tak nr. 2,
Oermens ;
Waar is “De Oermens” –zie bladwijzers
in “De ontwikkeling van het Denken”,
Olympische Spelen - Team/Teamgeest - zie nr.
5,
Olympische
Spelen / Olympische Godheid – zie bladwijzers,
OMGAAN ; MET ELKAAR
OMGAAN -bladw.
in briefnr.12,
OMGAAN-1-
zie De mens in de moderne beschaving,
OMGAAN-2-
zie De vrouw en de Man,
OMGAAN-3-
zie Samenleving maatschappij Gezin
OMGAAN-4-
zie Filosofie van de hak op de tak 1 t/m 73-aflevering 42,
Onaantastbare
voorstellingen- nr. 23,
Onafhankelijkheid
en afschaffen-zie nr. 14,
Onafhankelijkheid/Veiligheid-zie
nr. 14-uit Filosofie van de Hak op
de Tak 1 t/m 73,
Onbegrip
; staaltjes van onbegrip-zie nr. 52,
Onbegrip
begrijpen-zie nr. 52,
Onbetrouwbaar, betrouwbaar, betrouwbaarheid, trouw,
Onbetrouwbare
vertalers-zie nr. 64,
Onbetrouwbare
zintuigen-zie nr. 45,
Onbruikbare waarheid-zie nr. 07,
Onderdrukking ; Discrimineert en Onderdrukt de
Westerse Cultuur..?,
Onderdrukking-zie
bladwijzers,
Onderhorig
aan de Staat (naar het begin v/h artikel ),
Ondernemen ; onverantwoord ondernemen-zie nr. 17
Ondernemen ; Volwassen ondernemen,
Ondernemen ; volwassen ondernemen-zie nr. 17
Ondernemer
; de ondernemer-zie nr. 59,
Ondernemer
; particuliere ondernemer- nr. 25,
Ondernemingen
; horizontale ondernemingen-zie nr. 57
Onderscheiden ; in zichzelf onderscheiden-zie nr. 09,
Onderwijs
; betrouwbaar onderwijs- nr. 20-uit Filosofie van de Hak op de Tak 1t/m73,
Onderwijs
; de zin van modern onderwijs- nr. 23-uit Filosofie van de Hak op de Tak
1t/m73,
Onderzoek
; belangrijk en onbelangrijk onderzoek-zie nr. 56
Onderzoek
; geen materieel onderzoek-zie nr. 20,
Onduidelijk begrip Evolutie-zie nr. 11,
Ongebondenheid
; fundamentele ongebondenheid-zie nr. 71,
Ongehoorzaamheid ; Gehoorzaamheid en ongehoorzaamheid,
Ongeloof en Geloof-zie
bladwijzers,
Ongelovige moderne mens- zie
bladwijzers uit Beweging en Verschijnsel deel3,
Ongelovige West Europese cultuur
Ongelukkig
voelen ; vrijheid, eenzaamheid, ongelukkig voelen,
Onhoudbare
overheid-zie nr. 57
Onmogelijke
objectiviteit-zie nr. 45,
Onmogelijkheid
van planning-zie nr. 41,
Onregeerbaar
; De
mensheid is onregeerbaar (zie bladwijzers),
Ontbreken
van schoonheid-zie nr. 63,
Onthouden-1-uit Beweging en
Verschijnsel deel 2-zie bladwijzers,
Onthouden-2-uit Beweging en
Verschijnsel deel 2-zie bladwijzers,
Onthouden-zie
A (pag. 99 en 102 ), B
Onthouden–zie bladwijzers
in “De ontwikkeling van het Denken”,
Ontkenning van
het gezag v/h collectief-nr. 35 uit
Alledaags Commentaar,
Ontstaan
; de wereld is al doende ontstaan-zie nr. 41,
Ontstaan ; Het Ontstaan van het Heelal/Kosmos/Universum t/m het Slotaccoord “De Mens”,
Ontstaan van de Kosmos/het Heelal,
Ontstaan
van leven-zie bladwijzers van Beweging en Verschijnsel deel 1,
Ontstaan
van Ruimte en tijd-1(zie nrs. 4 en 5) -zie
bladwijzers van Beweging en Verschijnsel deel 1,
Ontwakend
individualisme-zie nr. 62,
Ontwikkeling
; fasen van ontwikkeling-zie nr. 62,
Ontwikkeling
; het begrip ontwikkeling- nr. 31,
Ontwikkeling
; maatschappelijke ontwikkeling-zie nr. 65
Ontwikkeling en aanpassing-zie nr. 11,
Ontwikkeling
en aanpassing-zie nr. 62,
Ontwikkeling
tot individu-zie nr. 04,
Ontwikkeling
tot unieke identiteit-zie nr. 01,
Ontwikkelingshulp ; Hulpacties ontwikkelingshulp(lees
de nos14 en 15),
Ontwikkelingshulp-1-zie
bladwijzers,
Ontwikkelingsmoment
; laatste ontwikkelingsmoment-zie nr. 61
Onveilige wereld ; maar een met geweld veilig gemaakte
wereld is nog altijd een onveilige wereld,
On-verdraagzaam(heid)-zie bladwijzers in
Alledaags commentaar,
On-verdraagzaam(heid)-zie bladwijzers in
Besnijdenis,
On-verdraagzaam(heid)-zie bladwijzers in Beweging en Verschijnsel deel 2,
On-verdraagzaam(heid)-zie bladwijzers in
Dat Verrekte Nihilisme,
On-verdraagzaam(heid)-zie bladwijzers in De Geschiedenis herhaalt zich,
On-verdraagzaam(heid)-zie bladwijzers in De
Grote Vierslag,
On-verdraagzaam(heid)-zie bladwijzers in De
Kunst van het Filosoferen,
On-verdraagzaam(heid)-zie bladwijzers in De Ontwikkeling van de West
Europese Cultuur,
On-verdraagzaam(heid)-zie bladwijzers in Filosofie van de Hak op de Tak 1
t/m 73,
On-verdraagzaam(heid)-zie bladwijzers in Filosofie van de Hak op de Tak no.
1,
On-verdraagzaam(heid)-zie bladwijzers in Filosofie van de Hak op de Tak no.
2,
On-verdraagzaam(heid)-zie bladwijzers in Filosofie van de Hak op de Tak no.
3,
On-verdraagzaam(heid)-zie bladwijzers in Filosofische invallen nrs. 1 t/m 26,
On-verdraagzaam(heid)-zie bladwijzers in
Het Gelijk en de Dialoog,
On-verdraagzaam(heid)-zie bladwijzers in Het toenemend belang van het Atheisme,
On-verdraagzaam(heid)-zie bladwijzers in Kennen en Kunnen, de
technologische mens,
On-verdraagzaam(heid)-zie bladwijzers in
Nihilisme,
On-verdraagzaam(heid)-zie bladwijzers in
Tijl Uilenspiegel,
On-verdraagzaam(heid)-zie bladwijzers in Verdedigers van de godsdienst,
On-verdraagzaam(heid)-zie bladwijzers in
Vrouw en Wereld,
Onverdraagzaamheid ; Verdraagzaamheid en
Onverdraagzaamheid,
OnVerdraagzaamheid heeft géén enkele praktische betekenis-nr.52
Onvermijdelijk
toeval_zie A;
B,
C,
D,
E,
F,
(zie bladwijzers..!)
Onvermijdelijk toeval-zie nr. 24,
Onvermijdelijke
dwalingen- nr. 36,
Onvermijdelijke
schuld-zie nr. 19,
Onvermijdelijke
toeval-1-uit
Beweging en Verschijnsel deel 2-zie bladwijzers,
Onvermijdelijke
toeval-2-uit
Beweging en Verschijnsel deel 2-zie bladwijzers,
Onverschillig zijn-zie bladwijzers uit De ontwikkeling
van de West Europese Cultuur,
Onverschilligheid voor de medemens,
Onverschilligheid-1-zie
bladwijzers uit Het andere Nihilisme,
Onverschilligheid-2-zie bladwijzers uit De Grote
Vierslag,
Onverschillig-zie
bladwijzers uit Het andere Nihilisme,
Onvolwassen
individualisme-zie nr. 60,
Onvolwassen
mensen-zie bladwijzers van
ontwikkeling West Europese Cultuur,
Onvolwassen voorstellingen ; Goden als onvolwassen
voorstellingen-zie nr. 20,
Onvolwassen
wereld ; macht en de onvolwassen wereld- nr. 33,
Onvolwassen
zijn-zie bladwijzers van
ontwikkeling West Europese Cultuur,
Onvolwassenheid / Stemmen? Hoezo stemmen! Waarom?,
Onvrede
; existentiële onvrede-zie nr. 18,
Onwetendheid en niet-weten-zie nr. 22,
Onwetenschappelijk
denken-zie nr. 53
Onze
voorouders gezien vanuit Rome-zie bladwijzers
van ontwikkeling West Europese Cultuur,
Onzekerheid ; Fundamentele onzekerheid-zie nr. 04,
Onzin ;
geen respect voor onzin-zie nr. 52,
Oorlog ; Moderne oorlog is geen 'oorlog',
Oorlog
; moderne oorlog is geen 'oorlog'-zie nr. 17,
Oorlog ; Oorlog of Moordlust ; no.17,
Oorlog
tegen de mens als individu-zie nr. 64,
Oorlogsverklaring
aan de mens-nr. 65-uit Filosofie van
de Hak op de Tak 1t/m73,
Oorsprong
v/h Kwaad-zie nrs. 44 en 70t/m73,
Oorsprong
van het kwaad-zie nr. 70,
Oostblok
; het voormalige Oostblok en de Derde Wereld-zie nr. 41,
Oosten ;
Het Oosten-vluchten voor je eigen denken,
Op de mouw spelden-1 / manipuleren,
Op de
Valreep 2015 met nieuwe notities 2015,
Opeisen-1, Als
je iets opeist stel je je afhankelijk van degene aan wie je de eisen stelt en
je levert je uit aan diens goedwillendheid. Twee argumenten die pleiten voor
dat opeisen zijn… Meer info, zie: Opeisen-1 en Opeisen-2
Openbaar vervoer ; Gratis Openbaar Vervoer – Energie
nota bij huur optellen,
Oplossing conflict Midden-Oosten!, Bestudeer Beweging
en Verschijnsel,
Opnieuw ; almaar opnieuw-zie nr. 08,
Opstanding
en Hemelvaart-uit
Beweging en Verschijnsel deel 2-zie bladwijzers,
Opstanding-zie
bladwijzers van ontwikkeling West
Europese Cultuur,
Opvoeden
; Overheid; moderne politici ; Voorlichting of Indoctrinatie; Opvoeden, zie “de kloof”,
Opvoeden-Opgevoed-Opvoeding-Opvoedingsmethoden-zie
bladwijzers in De Ontwikkeling van het Denken,
Opvoeden-Opvoeding-Opgevoed-Opvoedingsmethoden-zie
bladwijzers in Tijl Uilenspiegel,
Opvoeden-Opvoeding-Opgevoed-Opvoedingsmethoden-zie
bladwijzers in De Grote Vierslag,
Opvoeden-Opvoeding-Opgevoed-Opvoedingsmethoden-zie bladwijzers in Beweging en
Verschijnsel deel 1,
Opvoeden-Opvoeding-Opgevoed-Opvoedingsmethoden-zie
bladwijzers in Vrouw en Wereld,
Opvoeden-Opvoeding-Opvoedingsmethoden-zie
bladwijzers in Alledaags Commentaar,
Opvoeden-Opvoeding-Opvoedingsmethoden-zie
bladwijzers in Briefwisseling Geweld,
Opvoeden-Opvoeding-Opvoedingsmethoden-zie
bladwijzers in De Filosoof en de Politiek,
Opvoeden-Opvoeding-Opvoedingsmethoden-zie bladwijzers in De Kunst van het
Filosoferen,
Opvoeden-Opvoeding-Opvoedingsmethoden-zie
bladwijzers in Filosofie van de Hak op de Tak 1t/m73,
Opvoeden-Opvoeding-Opvoedingsmethoden-zie
bladwijzers in Filosofie van de Hak op de Tak no.3,
Opvoeden-Opvoeding-Opvoedingsmethoden-zie
bladwijzers in Filosofie van de Hak op de Tak no.1,
Opvoeden-Opvoeding-Opvoedingsmethoden-zie
bladwijzers in Het Andere Nihilisme,
Opvoeden-Opvoeding-Opvoedingsmethoden-zie bladwijzers in Het
Zelfbeschikkingsrecht,
Opvoeden-Opvoeding-Opvoedingsmethoden-zie
bladwijzers in Kan Macht zich Ten Goede Keren?,
Opvoeden-Opvoeding-Opvoedingsmethoden-zie bladwijzers in Op de Vlucht voor je eigen
denken,
Opvoeding
; iets over de opvoeding-zie bladwijzers
van ontwikkeling West Europese Cultuur,
Organisme
en weefsels-zie nr. 69,
Oude
Testament-A, zie bladwijzers uit
Beweging en Verschijnsel deel 2
Oude
Testament-B, zie bladwijzers uit
Filosofie van de Hak op de Tak nrs. 1t/m73
Oude
Testament-C, zie bladwijzers uit De
Kunst van het Filosoferen
Oude Testament-D,
zie bladwijzers uit Vrouw en Wereld
Oude Testament-E,
zie het Koran verslag
Oude Testament-F,
zie het artikel Vaticaan en de Godin
Oudheid
; einde van de oudheid- nr. 29,
Oudheid
; het einde van de oudheid- nr. 30,
Oudheid
; recept uit de Oudheid-zie nr. 50,
Overdraagbare
zaak-zie nr. 48,
Overeenkomst CDA/VVD is, jawel, God, de God van de
Economie en de Politiek,
Overeenkomst
tussen wetenschap en godsdienst- nr. 26,
Overgang-Grens-Samenhang-zie bladwijzers in Beweging
en Verschijnsel deel1,
Overgang-Grens-Samenhang-zie bladwijzers in Beweging
en Verschijnsel deel2,
Overgang-Grens-Samenhang-zie bladwijzers in Beweging
en Verschijnsel deel3,
Overgang-Grens-Samenhang-zie bladwijzers in De Grote
Vierslag,
Overgang-Grens-Samenhang-zie bladwijzers in De Kunst
van het Filosoferen,
Overgang-Grens-Samenhang-zie bladwijzers in De
Ontwikkeling van de West Europese Cultuur,
Overgang-Grens-Samenhang-zie bladwijzers in Evolutie
of Creatie,
Overgang-Grens-Samenhang-zie bladwijzers in Filosofie
van de hak op de tak 1 t/m 73,
Overgang-Grens-Samenhang-zie bladwijzers in Filosofie
van de hak op de tak no. 1,
Overgang-Grens-Samenhang-zie bladwijzers in Filosofie
van de hak op de tak no. 2,
Overgang-Grens-Samenhang-zie bladwijzers in Filosofie
van de hak op de tak no. 3,
Overgang-Grens-Samenhang-zie bladwijzers in
Filosofische Invallen 1 t/m 26,
Overgang-Grens-Samenhang-zie bladwijzers in Gedachten
over Ontstaan en Bestaan,
Overgave aan
god…Vrijheid? -zie bladwijzers,
Overheden
; de zogenaamde overheden,
Overheden
; remmende overheden-zie nr. 41,
Overheid
; welk karakter moet onze overheid
hebben?,
Overheid ; onhoudbare overheid-zie nr. 57
Overheid ;
welk karakter moet die Overheid hebben-zie bladwijzers,
Overheid;
moderne politici ; Voorlichting of Indoctrinatie; Opvoeden, zie “de kloof”,
Overleven
; het overleven- nr. 30,
Overtuigen ; hoe te overtuigen,
Overtuigen
; hoe te overtuigen-zie bladwijzers
van ontwikkeling West Europese Cultuur,
Overtuigen;
( hoe te overtuigen? ),
Overtuigen–zie
bladwijzers in “De ontwikkeling van
het Denken”,
Overtuigingsmechanisme
; het Overtuigingsmechanisme-zie bladwijzers,
Overwegen
en besluiten-zie nr. 14,
Terug naar: de Homepage van Rob van Es voor méér
informatie
DE OERCEL: ( trefwoorden :
beweeglijkheden , ruimte , elementaire materie , samenhang , materie , relatie
, oercel , bewustzijn , psyche
, buitenwereld , wat is geest , zelfbewustzijn ).
Lees hiervoor Beweging
en Verschijnsel deel 1, 2 en 3
WAAR IS DE OERMENS: De "oermens", de oorspronkelijke
mens, is te vinden in onszelf. Zie…
Volwassen ondernemen;
Onverantwoord economisch denken
De moderne ondernemingen zorgen voor de drie hoofdzaken, te
weten communicatie, produktie en transport en dat is
in feite precies wat er gebeuren mòet om tenslotte
tot een leefbare wereld te komen, althans de materiële basis daarvoor te
leggen. Maar, van de wijze waarop men dit onvermijdelijk nog steeds doet is
natuurlijk geen goed woord te zeggen. Terwijl tegelijkertijd toegegeven moet
worden dat de huidige mens beslist niet ànders kan:
hij is immers nog onvolwassen! Zelfs als hij, wat zo af en toe hier en daar
voorkomt, ernstig probeert zijn onderneming op verantwoorde menselijke wijze te
besturen, met in achtneming van essentiële criteria, ontkomt hij toch niet aan
het bittere feit dat de gehele wereld om hem heen anders tewerk gaat en
daardoor zijn pogingen tot volwassen ondernemen zonder mankeren doet mislukken.
Voor meer informatie, Zie: Filosofische invallen- aflevering 17
GEHOORZAAMHEID EN ONGEHOORZAAMHEID
Als de
mens aan geen enkele macht onderworpen is, dan kan er alleen maar gelden dat
hij zichzelf bestuurt. Een zichzelf besturend mens weet noch van gehoorzaamheid,
noch van ongehoorzaamheid. Dat zijn begrippen die in zijn denken niet
voorkomen. Maar een dergelijk mens leeft voorlopig nog wel in een wereld die
nog geheel en al in het teken van de macht staat en die dus afhankelijk is van
de gehoorzaamheid en de ongehoorzaamheid van de mensen. Temidden
van dit machtsspel is het onmogelijk je voortdurend te onttrekken aan de
inwerking van de machtsstructuren, omdat het tot het karakter van de macht
behoort zich niet tot zichzelf te bepalen en zich op te leggen aan anderen.
Omdat dus de macht de ander niet vrij laat en altijd maar weer gehoorzaamheid
probeert af te dwingen, is er in een machtswereld niet aan te ontkomen.En dan blijft er niets anders over dan zo soepel
mogelijk met de druk mee te geven, ongeveer zoals een bokser meegeeft met de
klap die hij te incasseren krijgt. Maar net zo min als deze van plan is het
daarbij te laten en onmiddellijk weer zijn positie probeert te herstellen, ben
je bereid je gewonnen te geven. Je veert altijd weer terug. In een
televisie-uitzending heb ik gezegd dat je gehoorzaamheid alleen maar kan
huichelen. Dat huichelen van gehoorzaamheid is te vergelijken met het meegeven
van de bokser. Je moet het wel doen, omdat je anders verpletterd wordt. Maar
het is niet meer - en ook niet minder - dan een tactiek om te overleven en je
vrijheid te bewaren. Hoewel de meeste mensen het niet graag toe zullen geven is
hun zogenaamde gehoorzaamheid ook niet meer dan een vernisje, een houding naar
buiten toe. Want zodra zij ook maar even de kans krijgen er onderuit te komen
zullen zij het niet laten. En die kans wordt groter… Voor meer info. Zie…
Je kunt niet nadenken over het menselijk leven en
over de levensbegrippen waarmee de mensen komen als je niet eerst de positie
van de mens in de kosmos kent. De eerste vraag is derhalve die naar de mens:
wat is de mens en wie is de mens?
Zie : de grote vierslag ( nihilisme,anarchisme,socialisme
en communisme) en nihilisme;
dat verrekte nihilisme; nihilisme en anarchisme als basis van het atheïsme
De tegenwoordige morele
voorlichters dwepen met het begrip 'verdraagzaamheid'. Zij doen alsof hiermee
alle problemen tussen de mensen opgelost kunnen worden, maar in feite leiden
hun bemoeienissen tot niets omdat genoemd begrip geen enkele praktische betekenis
heeft. Het kan alleen maar gefrustreerde mensen opleveren.
Het is bepaald geen populaire gedachte dat er met het begrip 'verdraagzaamheid'
niets te beginnen is. Toch is het wel degelijk een onbruikbaar begrip.
En met 'onverdraagzaamheid' kan
men trouwens ook geen kant uit. Het blijkt dat er niemand is die niet op zekere
momenten in zijn leven van onverdraagzaamheid beschuldigd kan worden. Het hangt
er maar net vanaf waarom het op zo een moment gaat. Maar ook is er bij ieder
mens wel een voorbeeld van verdraagzaamheid aan te wijzen. Over en weer kunnen
de mensen aan de gang blijven elkaar op dit gebied te prijzen of verwijten te
maken, zonder dat men ooit werkelijk uit de voeten kan met deze begrippen.
Voor meer info: Filosofie van de
Hak op de Tak- aflevering 52 en vervolgens : nihilisme ; dat verrekte
nihilisme ; vrouw
en wereld ; filosofie van de hak op de tak no.1
, no.2
en no.3
; verdedigers
van de godsdienst dvg256 ( trefwoord: verdraagzaamheid )
Conditionering
( een viertal passages
)
1)
Maar wat ik zeggen wil is dit: het is inderdaad een feit dat de mensen vol
zitten met programma's, met denkprogramma’s, om zo te zeggen. Zij volgen die
programma's automatisch en menen zeker te weten dat die bepaalde wijze van
denken de juiste is -dat kennis, die je met behulp van dat soort denken opdoet
zonder twijfel ware kennis is. En dat je je dus rustig kunt laten overtuigen
van bepaalde waarheden door deskundigen, die zich in dat denken bekwaamd
hebben. Was het maar waar! Jammer genoeg ziet de realiteit er heel anders uit.
De denkprogramma's van de mensen zijn namelijk
conditioneringen. Die zijn er dus ingebracht, ongemerkt en heel geleidelijk.
Dat is al in de wieg begonnen. Men heeft stap voor stap in je brein een soort
van netwerk aangelegd en na verloop van tijd volg je denken vanzelf de draden
van dat netwerk. En jij maar in de mening verkeren dat je zelf aan het denken
bent! Helaas, je gedachtegangen lijken alleen maar jouw eigen gedachtegangen
omdat ze overeen komen met het bij jou ingeprente denkprogramma. Het zijn eigenlijk
de denkbeelden van anderen en je maakt ze tot de jouwe juist omdat je er op
geprogrammeerd bent om dat te doen.
2)
De zogenaamde “overheden”
van deze wereld hebben er alle belang bij dat de meerderheid van de mensen niet
afwijkend gaat denken. Dat zou namelijk voor die overheden de ondergang
betekenen! Er zou niets van overblijven als iedereen zich serieus af zou gaan
vragen wat een overheid nou eigenlijk is. Het gevolg zou niets minder dan een
revolutie zijn!
Of het nu gaat over god, over de staat, over het
huwelijk of over de verdediging van je beschaving, steeds zijn het dingen die
je aangepraat zijn.
Dat betekent niet dat er geen juiste opvattingen
bij kunnen zijn - waarom het gaat is dat je ze niet zelf uitgedacht hebt. Ze
zijn je ingeprent. Maar geboren ben je als een onbevangen denkend mens zonder
conditioneringen en je moet zelf de dingen aan de weet zien te komen. Dat wil
in de praktijk zeggen dat je je steeds zou moeten afvragen: Is dat wel zo? Iedereen zegt dat nu wel, maar iedereen heeft
al zoveel gezegd dat achteraf niet waar is gebleken. Misschien kom ik er niet
achter hoe iets werkelijk zit, maar dat “niet weten” is altijd nog beter dan
“verkeerd weten”. Als je iets niet weet ga je vragen stellen, maar als je iets
verkeerd weet denk je dat je goed zit - en je laat het er bij. Zo houden de
verkeerde denkbeelden zichzelf in stand.
Als je afziet van vragen stellen betekent dat een
ramp voor jezelf en voor de andere mensen! Onze moderne wereld is daarvan een schrijnend
voorbeeld.
3)
Steeds als mensen terug redeneren stellen zij zich, op de een of andere manier,
als “schepper” op. Dat is zinvol als het werkelijk gaat over dingen die zij
zelf geschapen hebben, zoals een computer, want je kunt dan “van het eind naar
het begin” redeneren, maar niet als het over de natuur gaat en de daarin
voorkomende verschijnselen. De gebeurtenissen in de natuur spelen zich in één
richting af: “van het begin naar het eind”. Als je dan toch terug redeneert doe
je dat onwillekeurig vanuit het gezichtspunt van de “goddelijke programmeur”,
de god die alles geschapen zou hebben. Een dergelijke gedachtegang kan alleen
maar tot foute conclusies leiden, tot een volkomen vertekend beeld van de
werkelijkheid en, ten gevolge daarvan, tot een rampzalige manier van omgaan met
de natuur en het leven.
4)
Een volwassen mensheid staat niet meer in het teken van haar oorsprong. Voor
zover zij haar eigen leven op aarde ordent zet zij zich niet meer af tegen de
wanorde, maar richt zij zich daarentegen op het mogelijke. De “toekomst” dus.
Een dergelijke ordening is open naar nieuwe ideeën, gericht op maximale
ontplooiing van de mensen en, in de ware zin van het woord, progressief. Het
verleden dient niet meer als basis voor een in regels vastgelegde “beschaving”,
maar als leerschool voor het heden. Op zo'n manier werkt dat verleden niet
remmend, maar verhelderend, precies zoals dat, als het goed is, in je eigen
individuele leven ook het geval is...
Voor meer info, zie: conditionering ; De ontwikkeling van het denken
Van dat alles zou geen sprake zijn als alleen het nodige
geproduceerd werd, maar om zover te komen dat je bij het “nodig-zijn” de maat
legt moet je eerst afgeleerd hebben in minderwaarden en meerwaarden
te denken. Het waardebegrip moet helemaal geen rol in
je denken meer spelen, je moet elke waarde tot niets teruggebracht hebben. Ik
spreek in dit verband graag van “onverschilligheid”, in die zin dat de dingen
voor een mens geen verschil meer uitmaken. Pas als dat het geval is kan je de
dingen laten zijn wat zij vanuit hun wezen zijn moeten. De gloeilamp is dan
niet meer een middel om rijk te worden, maar gewoon een gloeilamp die zo lang
mogelijk moet blijven branden. Als hij vlug kapot gaat is dat alleen maar
vervelend, want dan moet je er wéér een gaan maken! En als het brood, dat je
bakt, van slechte kwaliteit is loopt de gezondheidstoestand van de mensen
terug. Daar schiet je ook niets mee op. De onverschilligheid voor de dingen
leidt precies tot het tegenovergestelde van datgene dat men en altijd over zegt.
Men zegt dat het tot verwaarlozing leidt, maar in feite
leidt het tot verzorging en optimale kwaliteit. De dingen worden immers alleen
dan verwaarloosd als je er minder waarde aan hecht dan aan andere dingen: als
je eindelijk een bromfiets hebt kunnen aanschaffen laat je je gewone fiets in
de regen staan roesten...die heeft geen waarde meer. Als je aardolie uit de
bodem pompt om er dure benzine van te maken fakkel je het vrijkomende gas
gewoon af, ondanks het feit dat auto’s er uitstekend op kunnen rijden met heel
weinig vervuiling van het milieu. De benzine is waardevol, het gas niet. De
mensen in deze wereld zijn allemaal verwaarloosd. Niemand kan echt tot zijn
recht komen.
Voor meer info , Zie…
1) Het instorten van de
democratische collectieven van de moderne wereld wordt door vrijwel niemand
toegejuicht. Inderdaad is het niet zo prettig: er is een toenemende onverschilligheid voor de medemens
en alle collectieve en gemeenschappelijke voorzieningen. Deze
onverschilligheid tref je niet alleen aan bij grote groepen aan de basis, maar
ook - dat wordt nogal eens vergeten - bij de bovenlaag en niet in het minst bij
de overheden en regeringen. Het lukt steeds minder om sociaal te denken en dat
is er de reden van dat een groot aantal sociale voorzieningen tegenwoordig afgebroken
worden. Men weet niet goed meer waartoe ze eigenlijk dienden en daardoor zijn
het onbeheersbare mechanismen geworden, die een eigen leven zijn gaan leiden.
Daardoor zijn ze natuurlijk buitensporig duur geworden... zo gaat dat altijd in
een Onvolwassen maatschappij! Het is nog slechts enkele tientallen jaren
geleden dat de mensen voortdurend gezegd werd dat de maatschappij door de
overheid vanuit collectief sociale doelstellingen bestuurd werd en dat zij dus
recht konden laten gelden op allerlei voorzieningen. Het collectief (de staat)
liet zich toen nog iets gelegen liggen aan de eigen essentiële principes, zoals
onderlinge solidariteit tussen de leden van het collectief. Deze solidariteit
is langzaam aan het verdwijnen, omdat de beweging van de cultuurontwikkeling
gericht is op definitieve realisering van de mens als individu.
2) Opmerkelijk is dat het
juist altijd de machtzoekers en machthebbers zijn die
er op aandringen dat je solidair moet zijn, je niet op jezelf mag laten
gelden en geen egoïst mag zijn. En steeds blijkt dat je solidair moet zijn met
het collectief waarvan zij de baas zijn en dat solidariteit met een ander
collectief geheel en al uit den boze is. Het zijn de politici die manifestaties
zijn van de als eis gestelde vanzelfsprekendheid: zij willen je dwingen je als
onderdeel van een collectief te gedragen, hetgeen onmiddellijk ook betekent dat
je je moet onderwerpen aan hun macht. Het zal duidelijk zijn dat deze hele zaak
strijdig is met het begrip anarchisme, in de zin van het zichzelf besturen van
de mens. Hoewel dat duidelijk is, wordt het toch niet door de moderne politici
toegegeven. Zij zullen je er juist op wijzen dat het aan een ieder vrij staat
tot welk collectief dan ook toe te treden. Daarom gaat het evenwel juist. Je moet wel ergens bij behoren!
3) Je
zou dus geneigd zijn hem asociaal te noemen en op grond daarvan gaan zoeken
naar een mogelijkheid om hem opnieuw solidariteit en verantwoordelijkheid bij
te brengen. En dat is inderdaad het streven van een ieder die zich verkijkt op
de oppervlakkige symptomen van het groeiproces in de mensheid. Tegenwoordig is
de roep om een nieuwe samenbindende ideologie dan ook overal te horen, niet in
het minst bij diegenen die voor hun machtshonger afhankelijk zijn van groepen
van mensen, de door mij genoemde collectieven. De bovenstaande gedachtegang is
ergens blijven steken, namelijk bij de enkeling als opgesplitste groep. Omdat
het uitgangspunt hierbij de groep is, namelijk de opvatting dat de mensen om te
kunnen overleven noodzakelijkerwijs in een groep thuishoren, loopt die
gedachtegang vanzelf vast als die groep tot in zijn kleinste element
opgesplitst is.
Meer info. Zie: De Grote vierslag
en zie ook eens: WESTERSE
EXISTENTIELE VEILIGHEID ;
(On)volwassenheid -dienstweigeren- Stemmen?…Hoezo stemmen
! Waarom?
Het
is namelijk opmerkelijk dat het thema van de huidige menselijke onvolwassenheid
zelden of nooit in wetenschappelijke en filosofische verhandelingen aangeroerd
wordt. Laat staan dat dit als een plausibele verklaring voor de menselijke
ellende aangevoerd wordt. Men blijft maar draaien rond de fictie dat de mens
niet deugt en dat hij noodzakelijkerwijs door geestelijke en politieke
overheden tot een behoorlijk gedrag gedwongen moet worden.
Het
'niet meedoen' is in de praktijk niet bepaald een dankbare onderneming. Door de
zogenaamd beschaafde medemensen…Voor meer info. Zie: Filosofie van de Hak op de Tak-
aflevering 71;
vervolgens:
stemmen-1 ; stemmen-2 ; stemmen-3 ; stemmen-4 ; stemmen-5 ;
En
bekijk ook eens : Filosofische
invallen- aflevering 24
Maar
het gaat mij er nu eigenlijk niet om dat het in het politieke systeem van het
verenigde Europa in ernstige mate aan democratie ontbreekt, zoals bijvoorbeeld
blijkt uit het schandelijke feit dat het Europarlement niet of nauwelijks macht
heeft. Dat is namelijk een zaak van de democratie als formeel politiek
instituut. Voor zo'n instituut gelden bepaalde, wetenschappelijk uitgevogelde,
theoretische criteria. Wat betreft Europa weet iedereen dat daaraan nauwelijks
voldaan is. De europolitici zijn het volmondig eens met de theorie, maar ze
zijn als de dood voor de praktijk. Hun belangen kunnen wel eens in het gedrang
komen!
Maar juist omdat het allemaal maar theorie is durven die politici best wel te
erkennen dat het met het instituut Europa treurig gesteld is. Daaraan kun je
geen buil vallen! Sterker nog, vaak scoort het eerlijk erkennen van gebreken
juist goed bij de kiezers, die dan in hun onnozelheid denken inderdaad met een
eerlijk politicus van doen te hebben!
Waarom het mij gaat is niet dat Europese politieke instituut. Dat is maar een
armzalig hersenspinsel van een stel managers. Het gaat mij hier om: ook als het
op den duur gelukt de situatie te verbeteren wordt er nog steeds niet
democratisch gehandeld, en wel omdat het aan democratische gezindheid
ontbreekt. Laten we eens kijken hoe het gesteld is met die democratische
gezindheid!
Zie:
Alledaags commentaar- nr. 01
Bij
alle mogelijke gelegenheden wordt er door overheden en politici op gewezen dat
burgers "rechten en plichten" hebben. Zo werd er onlangs, bij het
naderen van de verkiezingen, in alle ernst door een aankomend kamerlid beweerd
dat het een groot goed is dat wij "het recht" hebben om deel te nemen
aan het bestuur en dat het daarom van groot belang is om te gaan stemmen. Zo'n
opmerking roept nauwelijks verzet op bij de meeste mensen. Kennelijk doorzien
zij er de dubbele bodem niet van. Dat is jammer, want zo'n uitspraak steunt
onmiskenbaar op een verkeerde voorstelling van zaken. En dat niet alleen bij
politici, maar ook bij de gewone mensen.
Het is wat dit betreft leerzaam om eens even naar het verleden te kijken. Aan
het prille begin van de Middeleeuwen waren er overal in West-Europa kleine
boeren-democratiën. In de dorpen en gehuchten maakten
de mensen onder elkaar uit wat er gedaan moest worden en wie daarbij de leiding
zou hebben. Het spreekt vanzelf dat er altijd wel figuren bij waren die de baas
wilden spelen, maar doorgaans kregen die de lengte niet om hun asociale gedrag
door te zetten. In feite was er niemand de baas en diegenen die incidenteel
speciale volmachten kregen hoefden het niet te wagen daar permanente van te
maken. Zij kregen van hun dorpsgenoten alleen maar het recht een bepaalde zaak
te regelen, niet meer en niet minder. De verhoudingen lagen dus zo dat de
dorpelingen rechten gaven aan enkele personen. De gezamenlijke dorpelingen
vormden het hoogste gezag.
Dit is de situatie zoals hij wezenlijk behoort te zijn. De werkelijkheid loopt
immers niet uit in een elite die uit een aantal leden van een superieure
bovenlaag bestaat, maar in het volk als een verzameling zelfstandige
individuen. Het ligt in de logica dat dat volk zichzelf bestuurt, net zoals ook
je lichaam zichzelf bestuurt. Met dit als uitgangspunt kan het volk,…
Zie:
Alledaags commentaar-
nr. 10
Wat
zeggen nu de politici, consequent als altijd? Als toppunt van politieke
blaaskakerij roepen zij dat hun troepen geen enkel risico mogen lopen. Eerlijk
sneuvelen voor de goede zaak is er al helemaal niet bij. Sterker nog, zij mogen
zelfs geen geweld gebruiken tegen de misdadigers, ook niet als die aanstalten
maken om de bevolking uit te roeien. Dus worden onze vredessoldaten nauwelijks
bewapend. Kennelijk wordt hun blauwe helm afschrikwekkend genoeg gevonden.
Moordenaars zullen bij het zien daarvan vast wel afdruipen...Zie: Alledaags commentaar- nr. 13
Een
ander voorbeeld: onze democratie steunt op een juiste gedachte, namelijk deze
dat 'het volk' zichzelf zou moeten besturen. Maar in de praktijk gaat het om
zoveel mogelijk stemmen en daarbij doet het er nauwelijks toe op grond waarvan
men die stemmen verworven heeft. De partij-programma's
zijn niets anders dan lokkertjes om stemmenwinst te boeken en voorzover men incidenteel moeite doet om een bepaald
partij- programma uit te voeren, is dat voornamelijk om die stemmen te
behouden. Dat blijkt duidelijk als er weer een verkiezing in aantocht is.
Het gaat wezenlijk niet om een visie op de samenleving en de maatschappij, al
moet men het doen voorkomen alsof men er wel een heeft. Het gaat om een zo
groot mogelijke steun van de bevolking. Dat betekent macht. We kunnen het
aantal voorbeelden net zo veel uitbreiden als we willen, maar steeds weer
blijkt dat er vooralsnog geen sprake is van iets doen met het denken. Als we
dat wel zouden doen, dan zouden we al spoedig tot het inzicht komen dat we met
zijn allen helemaal fout bezig zijn en dat er daardoor zoveel ellende is...
zie: Alledaags commentaar-
nr. 19
Die
vreemde toestand is niet alleen opvallend bij de Europese en mondiale
bestuurscolleges: overal waar hooggeplaatste bonzen bijeen zijn is hetzelfde
waar te nemen. De democratie gaat er op een vreselijke manier mank aan en zelfs
in het burgerlijke verenigingsleven is het een normaal verschijnsel. Steeds
komt het er op neer dat de achterban van de politicus bepalend is voor zijn
wijsheid - of eigenlijk meer het ontbreken ervan. Het kriterium
van 'de meeste stemmen gelden' blijkt een domme basis voor wijsheid die als
zodanig zelfs uitermate negatief uitpakt.
Deze dwaasheid komt voort uit het juist bij de maatschappelijke bovenlaag
gebruikelijke infantiele denken, een denken dat door en door onvolwassen is.
Het is blijven steken in een primitief begrip van 'meer en minder'. Dat wil
zeggen: een kwantitatieve benadering van de werkelijkheid. Ik mag dat graag 'telraamdenken' noemen. Daarbij wordt alles uitgedrukt in
hoeveelheden, in maten en gewichten. Dan kan het gebeuren dat zelfs een zak met
veren, toch vrijwel uitsluitend bestaande uit lucht, aan belang wint als er
maar voldoende veren in zitten. Hij wordt dan letterlijk gewichtiger. En dat
geldt precies zo voor de gewichtige bonzen dezer wereld.
In de praktijk komt … Zie: Alledaags
commentaar- nr. 29
In de grond van de zaak is alle onvrede met onze
maatschappij gevolg van een diepgeworteld wantrouwen dat de moderne mens
koestert ten aanzien van zijn denken.
Zie: onvrede
Het feit dat je ook in de zogenaamd vrije
democratische wereld niets te vertellen hebt houdt niet zonder meer in dat je
veel last van je onvrijheid zou hebben. Over het algemeen is te zeggen dat de
moderne democratie de burger weinig last bezorgt, maar je moet daarbij niet
over het hoofd zien dat veel lastige aanslagen op de vrijheid inmiddels zozeer
ingeburgerd zijn dat bijna niemand er nog een aantasting in ziet. De moderne
mensen zijn tot op grote hoogte geconditioneerd op Onvrijheid en daardoor zijn
zij in de mening komen te verkeren dat zij geheel vrijwillig hun medewerking
aan de overheid geven. Bijgevolg hebben zij inderdaad weinig last van hun eigen
onvrijheid en komen er vaak zelfs toe te menen dat zij echt vrij zijn. Ook in
een absolutistisch systeem kunnen de mensen onder omstandigheden weinig last
van hun onvrijheid hebben. Nieuwe onderzoekingen schijnen aan te tonen dat
bijvoorbeeld de Franse burgers van vlak voor de revolutie betrekkelijk weinig
last hadden. Ik vermoed dan ook dat het uitbreken van die revolutie
voornamelijk berustte op onverdraaglijk geworden wrevel over de onmogelijkheid
zelf richting aan het leven te geven, onder de morele druk van adel en
geestelijkheid die van zichzelf vonden dat zij echt mensen waren, in
tegenstelling tot het volk. De geestelijkheid kwam natuurlijk ook nog met het
absolute gezag van god aandragen!
Zie: De Grote Vierslag…( trefwoord: onvrijheid )
en Kijk ook eens naar: Pim Fortuyn
Voorlopig kunnen de mensen nog niet beredeneren
wat hen nu precies bezielt, maar intussen kunnen zij niet meer om hun
individualisme heen. Zij voelen dat zij zichzelf moeten zijn en niet langer
buiten spel moeten staan.
Juist in zo'n eerste, enigszins onbewuste, kreet getuigen de mensen het
zuiverst van het essentiële besef dat zij als mens niet op een anonieme manier
in een autoritair collectief van partijbonzen en andere managers behoren te
verzinken.
Zij willen af van het ongrijpbare gescharrel van regenten die almaar zonder
hen, over hen beslissen. Hun massale afscheid van Pim Fortuyn betekent wel
degelijk een revolutie, geen gewelddadige maar een mentale waarin de zo
schandelijk verwaarloosde gewone mensen de ganse politieke coterie voorgoed de
laan uit sturen.
De spreekbuis van die revolutie was Pim Fortuyn. Omdat hij appelleerde aan iets
wezenlijk menselijks, namelijk individualistische
vrijheid, hielden de mensen op een bijna familiale manier van hem.
Sterker nog: zij zagen in hem hun verlosser.
Dat is in Nederland al eens eerder gebeurd. Voor nadere informatie:
Kijk ook eens naar: onvrijheid
”Met
rust laten” of de mensen AANZETTEN TOT… b.v. een OORLOG?
Het begrip met rust laten betekent eigenlijk dat
je de werkelijkheid laat zijn zoals ze is en dat houdt onmiddellijk harmonie
in. Als je, zoals met de huidige mensheid het geval is, de werkelijkheid ziet
als een verzameling afzonderlijke voorwerpen ben je niet in staat haar met rust
te laten. Je bent niet in staat het bestaansrecht te erkennen van datgene dat
je tegenstelling is en bijgevolg wil je die tegenstelling opheffen, hetgeen in
de praktijk betekent : uitroeien. Daartoe moet je elkaar, als het over het
onderlinge gedoe van de mensen gaat, voortdurend opzoeken en dat leidt telkens
tot oorlogen, moord en doodslag. Uiteraard zijn het de leidende figuren die tot
een oorlog aanzetten, want uit hun behoefte om macht uit te oefenen komt voort dat zij in
principe niet dulden dat sommige mensen hun tegenstander zijn. Wat bij het gros
van de mensen min of meer latent aanwezig is, is voor die leidende figuren een
levensbehoefte en van daaruit jutten zij de mensen op ten oorlog.
( Jan Vis, filosoof )
”Met
rust laten” of de mensen AANZETTEN TOT… b.v. een OORLOG?
De gehele werkelijkheid is doortrokken van tegenstellingen. Die
moeten niet opgeheven worden, maar juist tot hun recht komen. Bij de uitspraak
hebt uw vijanden lief verliest het begrip liefhebben zijn betekenis als er geen
vijanden, en dus tegenstellingen, zouden zijn. Het liefhebben vooronderstelt
vijanden. Het gaat er dus niet om de vijandschap op te heffen en uit te bannen,
maar het gaat er om de vijand, de tegenstelling, te zien in het licht van het
harmonieuze geheel: hij is er ook, hij is ook een manifestatie van de
werkelijkheid en als zodanig zal ik hem met rust moeten laten, en dat geldt
uiteraard wederzijds. Het begrip met rust laten betekent eigenlijk dat je de
werkelijkheid laat zijn zoals ze is en dat houdt onmiddellijk harmonie in. Als
je, zoals met de huidige mensheid het geval is, de werkelijkheid ziet als een
verzameling afzonderlijke voorwerpen ben je niet in staat haar met rust te
laten. Je bent niet in staat het bestaansrecht te erkennen van datgene dat je
tegenstelling is en bijgevolg wil je die tegenstelling opheffen, hetgeen in de
praktijk betekent: uitroeien. Daartoe moet je elkaar, als het over het
onderlinge gedoe van de mensen gaat, voortdurend opzoeken en dat leidt telkens
tot oorlogen, moord en doodslag. Uiteraard zijn het de leidende figuren die tot
een oorlog aanzetten, want uit hun behoefte om macht uit te oefenen komt voort
dat zij in principe niet dulden dat sommige mensen hun tegenstander zijn. Wat
bij het gros van de mensen min of meer latent aanwezig is, is voor die leidende
figuren een levensbehoefte en van daaruit jutten zij de mensen op ten oorlog.
Voor meer informatie: De Grote Vierslag en Gedachten over ontstaan en bestaan
De zoon van de mens ( lees onderstaande 3 passages )
1) De beoordeling van de mens
vond zijn uitgangspunt in de mens en niet in een hoger principe.
Dienovereenkomstig dacht men de mens als uitlopend in het eeuwige, het
zogenaamd goddelijke, in feite het geheel dat de werkelijkheid is. In de
oudheid kon je dan ook zien dat de heersers van goddelijke komaf waren en dat
iedereen zich naar die zaak toedacht. Men dacht zich als een zaak die
uiteindelijk in dat goddelijke zijn bestemming zou vinden. De restanten van dat
denken vinden wij nog in de zogenaamde evangeliën. Kenmerkend daarin is dat de
mensen uitdrukkelijk niet veroordeeld worden, niet gebukt gaan onder zonde en
schuld. De Zoon van de mens - wij noemen hem Jezus - was van goddelijke
komaf (besef), maar zijn denken was van beneden naar boven. In het latere
Romeinse Christendom lag dat precies andersom: Christus werd als naar
boven verheven beseft (opstanding
en Hemelvaart),
maar diens leer is van boven naar beneden. In die leer fungeert hij nog steeds
als middelaar tussen god en de mensen. Die mensen zijn per definitie zondig en
schuldig. In het kort gezegd: 1) het westerse denken, met de daarbij behorende
waardeoordelen, geschiedt van boven naar beneden, en het denken van de oudheid
vormde zijn waardeoordelen van beneden naar boven. En 2) in het westerse besef
wordt alles naar boven toe geprojecteerd, terwijl in het antieke besef alle
verschijnselen, inclusief de mens, naar beneden toe verkleind werden tot een
microkosmos. De noodzakelijke onderscheiding ligt dus bij het begrip het besef
en het begrip het denken. In de oudheid drukten de mensen hun besef uit in
beelden. Dat waren beelden uit en van het goddelijke, feitelijk natuurlijk
uitdrukkingen van de werkelijkheid als beeld. Uiteraard werd die werkelijkheid
aan de voorstelling afgelezen en uitgedrukt in voorstellingen met een beeldend
karakter. Het ging echter niet om de voorstelling, maar dat is, te beginnen met
de Romeinse cultuur, in de westerse wereld precies andersom komen te liggen. De
Christelijke god dankt zijn aanvaardbaarheid juist aan zijn (vermeende)
concrete bestaan.
Voor meer informatie, zie
: Beweging
en Verschijnsel deel 2
De zoon van de Mens
2) Die kwam niet zomaar
uit de lucht vallen. Men noemde het kind van de maagd “de zoon van de mens” en
dat wil zeggen: de volwassen mens die straks door de bestaande mensheid, door
ons, opgeleverd zal worden. Dat dit kind de zoon van god zou zijn is veel later
door de Roomse kerk verzonnen evenals de onzin dat hij door zijn goddelijke
vader naar de aarde gestuurd zou zijn om de zondige mensen te verlossen.
In dat
geval gaat het over de Christus uit het christendom, maar dat is een bedenksel
van op macht beluste priesters uit het oude Rome.
Het
verhaal van de maagd met het kind is een sprookje over de werkelijkheid. En het
is een waar sprookje: inderdaad brengt de werkelijkheid uit zichzelf alle
verschijnselen voort en inderdaad zal er op den duur een mensheid komen die
niet langer bezig is zichzelf het leven zuur te maken met uitbuiting en geweld.
Dat zal een realistische mensheid zijn die zichzelf niet langer kwelt met
allerlei verslavende godsdienstige onzin. Want het sprookje van de maagd met
het kind is een volstrekt atheïstisch sprookje waarin duidelijk gesteld wordt
dat er buiten het heelal helemaal niets is.
Voor
meer informatie, zie : De maagd en het kind
3) Verzorgen houdt in: de
belemmeringen voor een volledige ontplooiing wegnemen. Treffend is dat de
evangelische mensen van destijds de Zoon van de mens (voor ons Jezus of
Christus) de Geneesheer van de kosmos noemden... Een ander voorbeeld: steeds
meer heeft de maatschappij te lijden onder vernielzucht en vandalisme. Normen en waarden verliezen hun
functie, het respect voor de overheid en voor de regels verdwijnt. Gezien
vanuit de zichzelf beschermende Onvolwassen mensheid is dat verval een kwalijke
ontwikkeling die de betrekkelijke veiligheid en het welzijn aantast. Toch komt
er hier iets (op uitermate negatieve wijze) voor de dag dat voor de mensen
essentieel is: nihilisme.
Dat wil zeggen het inzicht dat er aan de afzonderlijke dingen geen waarde
gehecht kan worden, ook niet aan de gestelde regels. Het nihilisme is de bodem
waarop straks de volwassen mensen met elkaar kunnen leven, maar in een
Onvolwassen mensheid is het bedreigend en in veel opzichten zelfs misdadig.
Vandalisme is eigenlijk een ziekelijke uiting van nihilisme dat in een
infantiele wereld van normen en waarden niet uit de voeten kan, beklemd
zit. Voor meer informatie, zie : De
ontwikkeling van de West Europese Cultuur
NORMEN en WAARDEN: 3 Citaten uit “robot denken” van Jan Vis,
filosoof.
1)
“Alle rampen, zoals vandalisme, corruptie, terrorisme, maar ook
alcohol- en drugsmisbruik, komen in laatste instantie voort uit de
afhankelijkheid van normen die van buitenaf aan de mensen gesteld worden,
vanuit de een of andere fictie omtrent hogere werkelijkheden, hetzij goden,
ideologieën, denkmodellen of theorieën.”
Zie: Normen en waarden
2)
“Uit het voorgaande zal duidelijk zijn dat ik niet veel op heb met normen en waardenstelsels,
enerzijds omdat zij het leven in bepaalde patronen en modellen vastleggen en
het daarmee beroven van haar meest wezenlijke eigenschap: vrijheid, en anderzijds omdat het
patronen en modellen zijn die op den duur zullen verdwijnen. Als je dus je
verwachtingen inzake de toekomst van de mensheid baseert op een dergelijke
“ethiek” ben je bezig met een luchtkasteel, dat er desnoods wel steeds fraaier
uit gaat zien, maar dat al met al toch een fictie is.
3)
“Uiteraard kan je het denken niet afschaffen, je moet het gebruiken, of je wilt
of niet! Ligt het dan niet voor de hand dat je ophoudt met vluchten,
met de kop in het mystieke zand te steken, en dat je eens iets aan dat denken
gaat doen? Want dat is de oorzaak van al het getob. Als kind is je al afgeleerd
om na te denken. En het is je aangeleerd om gedachteloos te gaan denken, als
een automaat. “
Vrijwel zonder uitzondering zijn de gebruikelijke definities
van het vrijheidsbegrip bevangen in het zichzelf beschouwen als een apart
individu. Als gevolg daarvan wordt de vrijheid gezien als een bepaalde
verhouding tussen de mensen. Een verhouding die van zodanige aard is dat een
ieder verplicht is rekening te houden met de ander zodat er onafwendbaar een
situatie van "geven
en nemen" ontstaat.
De éne mens houdt zichzelf almaar in ter wille van de ander
en de ander doet evenzo, ter wille van de één. Niemand is vrijuit zichzelf: de
ander belet hem dat omdat hij niet eenzijdig in de verdrukking wil komen, en
als hij redelijk is belet de mens het zichzelf om de ander niet teveel tot last
te zijn. In het beste geval ontstaat er een evenwichtssituatie waarvan de
handhaving ook nog bevorderd wordt door een voor allen geldende gedragscode die
voor bepaalde gevallen bovendien in “het recht" is vastgelegd. Van hieruit
is het te begrijpen dat de moderne mens als de meest redelijke norm voor zijn
vrijheid stelt: mijn vrijheid houdt op waar die van de ander begint. Hoewel dit
best een behoorlijke norm genoemd kan worden, zeker als het er om gaat de éne
mens te beletten de ander leed te berokkenen, is het toch een zaak van
voortdurende vrijheidsberoving. Het feit dat dit tot op zekere hoogte met goede
bedoelingen geschiedt doet aan deze zaak niets af.
En dat het wezenlijk over beroving gaat kan een ieder aan zichzelf
en aan zijn omgeving vaststellen. Wij, moderne mensen, streven naar een zo
gering mogelijke beroving van elkaars vrijheid waarbij wij onbewust als
vanzelfsprekendheid aanvaarden dat die beroving er is. Wij regelen en
waarborgen niet elkaars vrijheid, maar elkaars onvrijheid. Hoe redelijker
iemand is, hoe minder men de onvrijheid voelt. Dit komt al heel duidelijk voor
de dag bij de moderne staatsinrichtingen. Kiesrecht, medezeggenschap en
democratie verredelijken de onvrijheid door het te
doen voorkomen dat gereglementeerde onvrijheid vrijheid is. Dat vrijwel
iedereen hierin trapt komt niet doordat “de overheden" het zo listig weten
te brengen (wat zij overigens wel doen!), maar doordat het geheel overeenkomt
met onze eigen voorstelling van vrijheid: Vrijheid is…
Meer informatie? Zie… Eenzaamheid
en onvrijheid
Vrijheid / aan je leven richting geven
/ waar zou je dat geleerd moeten hebben? En welk karakter moet onze Overheid
hebben ?
Uit het voorgaande zal duidelijk zijn dat ik niet
veel op heb met normen- en waardenstelsels, enerzijds omdat zij het leven in
bepaalde patronen en modellen vastleggen en het daarmee beroven van haar meest
wezenlijke eigenschap: vrijheid ( welk karakter
moet onze overheid hebben? ) en anderzijds omdat het patronen
en modellen zijn die op den duur zullen verdwijnen. Als je dus je verwachtingen
inzake de toekomst van de mensheid baseert op een dergelijke “ethiek” ben je
bezig met een luchtkasteel, dat er desnoods wel steeds fraaier uit gaat zien,
maar dat al met al toch een fictie is.
Ik geef toe dat die fictie lange tijd zeer goed
bruikbaar is om de schijn van enige ordening in het gedoe van de mensen op te
roepen, bij nadere beschouwing primair in het voordeel van de machtige élites,
en ik ben ook best bereid te erkennen dat het waarschijnlijk in onze huidige
wereld een nog grotere rommel zou zijn als de “ethiek” niet althans een beetje
remmend werkte, maar toch komt het in feite allemaal op onvrijheid neer. Je
moet allerlei dingen doen en allerlei dingen laten, dingen die je wellicht toch
wel gedaan of gelaten zou hebben als je de kans had gekregen er vrij en
zelfstandig over te beslissen. Maar nu wordt bij voorbaat door anderen, en vaak
ook door jezelf geëist dat je je zus of zo zal gedragen. En om dat eisen
gaat het.
Daarmee stel je de ander, maar ook jezelf, als
een ondergeschikte die niet in staat is zelf aan zijn leven richting te geven.
Maar eigenlijk ben je daartoe ook niet in staat, want wanneer en waar zou je
dat geleerd moeten hebben? Je kunt het alleen maar leren vanuit een
beginsituatie die nog helemaal vrij is en je de mogelijkheid biedt alle kanten
op te gaan vooral ook de foute. Juist op voorwaarde dat je onbelemmerd je
fouten kunt maken leer je ze herkennen en
na verloop van tijd vermijden. Zelf richting geven aan je leven is
onmogelijk zonder de gelegenheid en de vrijheid om fouten te maken. Die fouten
zijn van het allergrootste belang, maar het ligt in de aard van ons moderne
denken om daaraan geen aandacht te besteden. Wij werken juist bij voorbaat de
mogelijke fouten weg door de kinderen al in een vroeg stadium te leren wat in
logische en morele zin “goed” is. Uiteraard vertellen we daar niet bij dat wij
het gedeeltelijk ook maar “van horen zeggen” hebben en het voor een ander deel
zelf, naar onze eigen smaak, bedacht hebben. Voor meer info, zie : ROBOT DENKEN
Tenslotte
onderscheid ik nog de moderne progressieve mens, en die mens maakt er een begin
mee de zichzelf opgelegde beperkingen op te heffen, waarbij als eerste dit
moment op de voorgrond treedt dat deze mens wil functioneren in de maatschappij
waarin hij leeft. Hier heeft de vrijheid dus een functionele betekenis en het
is tot deze betekenis dat de cultuurontwikkeling van de mensheid in onze dagen
gekomen is.
Die
ontwikkeling gaat in de toekomst verder totdat tenslotte de laatste
mogelijkheden zijn waargemaakt, maar speculeren op deze mogelijkheden heeft in
de praktijk van het maatschappelijk leven geen zin, juist omdat het voorlopig
alleen nog maar mogelijkheden zijn en nog lang geen werkelijkheden. Voorlopig moeten wij nog
genoegen nemen met het feit dat er een overheid boven ons staat en dat
wij doormiddel van een keuze moeten bepalen welk karakter die overheid zal
hebben. En dan ligt het in de logica dat wij moeten proberen een
overheid te kiezen die zoveel mogelijk overeenkomt met datgene dat zich in ons
tijdsgewricht aan het realiseren is. En elke overheid die zich vanuit allerlei
opvattingen niet met de huidige ontwikkeling wenst bezig te houden - en die dus
noodzakelijk teruggrijpt op vroegere normen - moet de macht zoveel mogelijk
worden onthouden. De moderne progressieve mens noemt zich graag socialistisch,
maar terecht wijzen velen er op dat zijn streven weinig met socialisme te maken
heeft.
Terecht,
voor zover we onder socialisme verstaan: democratisch socialisme. Want de
progressieve mens lost, in zijn wil om te functioneren, in zijn wil om
volwaardig naar eigen krachten méé te doen, de beperkingen van de groep op. Of,
zo u wilt; ontkent de dictatuur van de partij. Wij zien dan ook dat er bij de
progressieven weinig eenheid is en dat het steeds weer onmogelijk blijkt één
gesloten front te vormen tegen aan de mens vijandige manipulaties. Telkens weer
verbreekt de progressieve mens het verband van de groep, en dit is logisch
omdat die mens zelf als individu wil functioneren. Het gaat hem er steeds om
zijn eigen menselijke kwaliteiten tot bewustzijn te brengen en daarbij spoort
hij de anderen er toe aan hetzelfde te doen. Hij beseft dat alleen dan een
maatschappij kan deugen als een ieder naar zijn volle vermogen meedoet. Wij
zien dus een zich oplossen van de groep ter wille van een werkzaamheid in de
afzonderlijke mensen. Die werkzaamheid ligt uiteraard aan de basis van de
maatschappij en het is begrijpelijk dat hij duidelijke anarchistische trekken
vertoont...
Voor
meer info, zie : Voor welke
vrijheid kiest U? en Robot denken
Je kunt een niet gelovig mens
alleen maar overtuigen met argumenten. Vandaar dat bijvoorbeeld de christelijke
godsdienst beschikt over een uitgebreid arsenaal van theorieën om de mensen
zover te krijgen dat zij aannemen dat het waar is wat er door de vertegenwoordigers
van die godsdienst gezegd wordt. Die theorieën draaien allemaal om concrete
zaken (de wereld der dingen) omdat daarin voor de ongelovige de bewijskracht
ligt: Christus moet echt bestaan hebben, de wonderen moeten echt gebeurd zijn
en god moet als een bestaand mens van allerlei wensen, door allerlei zaken
gekwetst worden, wraak nemen en hulp bieden, enzovoort. De overtuigingskracht
van de West-Europese godsdienst ligt in het als echt bestaand voorstellen van
de godsdienstige inhouden. Voor zover dit gelukt is de West Europeaan bereid
aan te nemen dat het allemaal waar is: hij gelooft het. Hetzelfde geldt voor de
wetenschap, maar er is één belangrijk verschil: de argumentatie voor
wetenschappelijke waarheden is anders. Deze berust namelijk op ONDERZOEK en is
daarom typisch West-Europees. Deze cultuur heeft immers een onderzoekend
karakter! Terwijl de godsdienst een stellend karakter heeft. Op grond van dit
onderzoek wordt telkens datgene dat men gelooft (= aanneemt) ontzenuwd ten
gunste van een nieuw geloof, enzovoort totdat de waarheid aan het licht komt.
Voor de West-Europese mens moet alles aangetoond worden.
Voor meer info, zie : De
ontwikkeling van de West Europese Cultuur en Robot denken
Arbeid – werken (een aantal passages uit
de werken van Jan Vis,filosoof)
Dus arbeid wordt niet verricht
om te overleven, noch om zich te verrijken, noch om macht te verwerven: arbeid
is er omdat het laatste verschijnsel de aarde omzet tot zichzelf. De
handelingen om te overleven leveren niets op. Weliswaar blijf je in leven, maar
de aarde wordt er niets leefbaarder door.
Zo gezien is overleven zinloos,
maar dat is het niet als het overleven begrepen wordt als de volstrekte
voorwaarde om via de arbeid de aarde menselijk te maken. In dat geval arbeid je
niet om te overleven, maar overleef je om te arbeiden. De alsnog onvolwassen
mens is niet in staat het overleven en de arbeid in deze verhouding te zien.
Hij denkt ten onrechte dat het verrichten van arbeid noodzakelijk is om te
overleven. Hij denkt dat hij arbeidt om zijn brood te verdienen. Voor zover de
onvolwassen mens dit nog denkt is hij niet bezig met arbeid, maar met werken.
Werken doet hij ergens voor, het heeft een doel, en omdat dit het geval is
zoekt hij steeds wegen om het doel te bereiken zonder te werken. Werken is
namelijk geen aangename bezigheid: het is sloven en ploeteren en het gaat
gepaard aan onderdanigheid, vernedering en ondergeschiktheid. In de westerse
wereld lijkt het er voor sommige mensen op of werken prettig is. Zij zullen
niet willen toegeven dat zij het liever niet zouden doen, maar uit hun gedrag
blijkt dat zij proberen het via werken zover te krijgen dat zij niet meer
behoeven te werken, althans de vernederende kanten ervan kunnen opheffen. Hoe
dan ook, de mensen hebben er iets onmenselijks van gemaakt. Dat is vooral
gebeurd na de Verlichting, bij het intreden van het industriële tijdperk. In de
daaraan vooraf gaande agrarische periode met zijn feodale verhoudingen leefde
nog veel meer het besef dat het bebouwen van de akker een wijze van leven was,
in feite natuurlijk het vanzelfsprekende omzettingsproces. De landbouw is
inderdaad een heel direct voorbeeld daarvan.
De begrippen arbeid en werk
betekenen in mijn gedachtegang achtereenvolgens dat de mens de aarde omzet tot
zichzelf en dat dit omzettingsproces in het teken van het overleven is komen te
staan. Deze laatste verandering is vooral kenmerkend voor de industriële
cultuur van de westerse wereld. In deze wereld werkt men dus en naar eigen
besef doet men dat om te overleven, om zijn brood te verdienen. Is door een of
ander gelukkig toeval, een erfenis, een hoofdprijs in de loterij of een
geslaagde bankoverval, het brood aanwezig, dan houdt men gewoonlijk op met
werken. Het is dan niet meer nodig...
Niet domheid, slechtheid,
hebzucht en egoïsme verzieken de zaak, maar het analytische, naar oorzaken
zoekende, onvolwassen denken is de (overigens onvermijdelijke) boosdoener.
Zolang dat onvolwassen denken nog de maat is werken de mensen voor hun brood en
dat betekent dat zij geen goede producten maken, niet zichzelf welbevinden bij
het werk, de wereld niet leefbaar maken maar daarentegen juist steeds meer
onbewoonbaar. Het is waar dat er desondanks enige welstand en veiligheid
ontstaan, maar die zijn minimaal omdat zij slechts bijproducten zijn van het
algemene gejaag naar brood, in de zin van bezit. Daarbij gaat het (vrijwel)
niemand om de aarde en alles wat zich daarop bevindt.
Voor meer info. Zie: Beweging
en verschijnsel deel 3
en De
ontwikkeling van het denken
( trefwoorden: arbeid , werken )
Je kunt een niet gelovig mens alleen maar overtuigen met
argumenten. Vandaar dat bijvoorbeeld de christelijke godsdienst beschikt over
een uitgebreid arsenaal van theorieën om de mensen zover te krijgen dat zij
aannemen dat het waar is wat er door de vertegenwoordigers van die godsdienst
gezegd wordt. Die theorieën draaien allemaal om concrete zaken (de wereld der
dingen) omdat daarin voor de ongelovige de bewijskracht ligt: Christus moet
echt bestaan hebben, de wonderen moeten echt gebeurd zijn en god moet als een
bestaand mens van allerlei wensen, door allerlei zaken gekwetst worden, wraak
nemen en hulp bieden, enzovoort. De overtuigingskracht van de West-Europese
godsdienst ligt in het als echt bestaand voorstellen van de godsdienstige
inhouden. Voor zover dit gelukt is de West Europeaan bereid aan te nemen dat
het allemaal waar is: hij gelooft het. Hetzelfde geldt voor de wetenschap, maar
er is één belangrijk verschil: de argumentatie voor wetenschappelijke waarheden
is anders. Deze berust namelijk op ONDERZOEK en is daarom typisch
West-Europees. Deze cultuur heeft immers een onderzoekend karakter ! Terwijl de
godsdienst een stellend karakter heeft. Voor meer info, zie: De
ontwikkeling van de west europese cultuur ; De ontwikkeling van het denken ; conditionering ; Robot denken .
“De Big
Bang”: Mensen, theologen bijvoorbeeld, kunnen
redeneringen opzetten die op zichzelf intelligent en sluitend zijn, maar die
getuigen van een fout inzicht in de werkelijkheid. Maar…Hoe zit het dan wel!
Zie:
het hoofdwerk deel 1, 2 en 3 van
Jan Vis,filosoof
Zoals gezegd leven wij in de periode van het mannelijke
denken. Dat is een denken waarbij alles draait om de verzameling. Het streven
is dan ook er op gericht zoveel mogelijk elementen aan de verzameling toe te
voegen: in de wetenschap gaat het om het vergroten en uitbreiden van de kennis,
in werkelijkheid. Weliswaar doet men het voorkomen alsof het gaat om het
begrijpen van de werkelijkheid, maar als men dat al echt meent houdt het
"begrijpen" toch niet meer in dan het ordenen de economie gaat het om
de "groei", in de politiek gaat het om het vergroten van de macht, in
de democratie om het laten meetellen van zoveel mogelijk kiezers en in het
recht om het op redelijke wijze regelen van zoveel mogelijk menselijke
relaties, enzovoort. Men "inventariseert" de van de gegevens, het op
een rijtje zetten, een inventaris maken. Inderdaad kan men daarmee door de
ruimte reizen, de atoomkern splitsen, een harttransplantatie verrichten. Maar
men kan er niet de honger mee opheffen, de dreiging van een oorlog mee keren, het
welzijn van de mensen bevorderen. Men DOET namelijk niet echt iets met het
denken, de kennis breidt zich uit maar het denken ontwikkelt zich niet…
Voor meer info, zie: De
ontwikkeling van het denken en Conditionering
Terug naar: de Homepage van Rob van Es voor méér
informatie
|
|